وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی یکی از مهم‌ترین وجه‌هایی است که امروزه در زبان ترکی استانبولی مورداستفاده قرار گرفته و دارای کاربردهای بسیار زیادی است. این وجه معمولا زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که شما قصد داشته باشید خواستههای خود را بیان کنید. البته باید توجه داشته باشید که در گرامر زبان ترکی استانبولی این وجه برای بیان آرزوهای مختلف نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. به همین علت نیز یادگیری آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و شما هم باید به‌خوبی آن را بیاموزید.
اگر شما هم به دنبال بهترین آموزش زمان‌ها در زبان ترکی استانبولی هستید و قصد دارید با وجه التزامی به بهترین شکل ممکن آشنا شوید بدون شک مطالعه ادامه این مطلب می‌تواند گزینه مفید و مناسبی برای شما باشد. با مطالعه این بخش از آموزش زبان ترکی استانبولی میتوانید تمامی اطلاعات موردنیاز خود درباره وجه التزامی را به دست بیاورید و بیاموزید که دقیقا به چه شکل میتوانید از این وجه استفاده کنید. ما در ادامه این مطلب قصد داریم کمی بیشتر درباره این وجه صحبت کرده و نکات مفیدی را بیان کنیم.
آشنایی با وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی
پیش از اینکه بخواهیم درباره ساختار و نحوه استفاده از وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی صحبت کنیم اجازه دهید تا ابتدا کمی بیشتر درباره خود این وجه صحبت کرده و نکات کلی و عمومی را درباره آن بیان کنیم. به طور کلی باید توجه داشته باشید که وجه التزامی زمانی در زبان ترکی استانبولی مورداستفاده قرار می‌گیرد که شما قصد داشته باشید درباره آرزوها یا خواستههای خود در این زبان صحبت کنید. از طرف دیگر گاهی اوقات میز ممکن است قصد داشته باشید برای ارائه پیشنهاد در مورد اقدامات آینده از این وجه استفاده کنید.
پس باید بدانید که محدودیتی در استفاده از آن برای شما وجود نخواهد داشت. نکته مهم دیگری که در این زمینه باید به آن توجه کنید این است که دو شکل کلی برای استفاده از این وجه در زبان ترکی استانبولی وجود دارد که این دو شکل به‌صورت eyim و elim خواهد بود. بیشتر کتاب‌هایی که در زمینه دستور زبان ترکی استانبولی محتواهایی را به شما ارائه می‌دهند در زمان پوشش دادن این بخش معمولا از آن در کنار امر ضروری استفاده می‌کنند.
دلیل اصلی که برای این موضوع وجود دارد نیز این است که نقش‌های مشابهی در ترکی مدرن بین این دو وجود دارد. اگر بخواهیم معادل انگلیسی وجه التزامی را در ترکی استانبولی بررسی کنیم می‌توان نقش آن را با نقش let در این زبان یکی دانست. با این حال باید توجه داشته باشید که تفاوت‌هایی نیز در این زمینه وجود دارند که در ادامه در این زمینه توضیحات بیشتری را به شما ارائه خواهیم داد. برای اینکه به شکل بهتری این ساختار ار درک کنید در جدول زیر مثال‌هایی را در اختیار شما قرار داده‌ایم:
| ترکی استانبولی | انگلیسی | فارسی |
| yapayım | let me do | اجازه بده انجام دهم |
| gidelim | let’s go | بیا برویم |
| dinleyelim | let’s listen | بیا گوش دهیم |
| konuşmayalım | let’s not talk | بیا صحبت نکنیم |
نحوه ساخت وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی
در گام بعدی اجازه دهید تا کمی بیشتر درباره نحوه ساخت وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی صحبت کنیم. به طور کلی باید دقت داشته باشید که ساختارهای مشخصی برای ایجاد این وجه در زبان ترکی استانبولی وجود دارد. در صورتی که شما بتوانید این ساختارها را بیاموزید و بتوانید به شکل درستی از آنها در جملات خود استفاده کنید این امکان برایتان به وجود می‌آید که بتوانید جملاتی را در زبان ترکی بسازید که از نظر گرامری مشکلی ندارند و میتوانید مفهوم مدنظر خود را با استفاده از آنها به بهترین شکل ممکن منتقل کنید.
در اولین قدم باید توجه کنید که eyim به معنای اجازه بده یا همان let me do خواهد بود. تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که آن را به‌صورت مستقیم به ریشه فعلی که دارید اضافه کنید و سپس مطابق با قوانینی که در زبان ترکی وجود دارند انتهای آن را نیز بسازید. جدول زیر را مشاهده کنید تا اطلاعات موردنیاز خود در خصوص این ساختار را به دست بیاورید:
| Verb | eyim | Subjunctive | English |
| yapmak | ayım | yapayım | let me do |
| yardım etmek | eyim | yardım edeyim | let me help |
| vermek | eyim | vereyim | let me give |
حال باید به این نکته کلیدی و بسیار مهم دقت داشته باشید که ساختار بسیار مهم دیگری نیز در زبان ترکی استانبولی وجود دارد که میتوانید از آن به منظور ساخت وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی استفاده کنید. برای اینکه بتوانید از این ساختار استفاده کنید شما باید از پسوند elim استفاده کنید که به معنای let us do در زبان انگلیسی خواهد بود. اگر بخواهیم معنای آن را بیان کنیم می‌توان گفت که به معنای اجازه بدهید انجام دهیم خواهد بود.
دقت داشته باشید که برای استفاده از این ساختار نیز تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که درست مانند ساختار قبلی آن را مستقیما به ریشه فعلی که دارید اضافه کنید. دقت داشته باشید در این مرحله نیز استفاده از هارمونی واکه‌ها از اهمیت زیادی برخوردار خواهد بود و به شما کمک می‌کند تا بتوانید جملات بهتری را بسازید. در جدول زیر نحوه ساخت این ساختار را برای شما آورده‌ایم که بدون شک مطالعه آن به شما کمک می‌کند اطلاعات کامل‌تری را در این زمینه به دست بیاورید:
| Verb | elim | Subjunctive | English |
| gitmek | elim | gidelim | let’s go |
| almak | alım | alalım | let’s buy |
| koşmak | alım | koşalım | let’s run |
یکی از نکات کلیدی و بسیار مهمی که در این زمینه باید به آن دقت داشته باشید این است که تضاد در صدای مصوت می‌تواند مشکلاتی را در خصوص استفاده از وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی برای شما به وجود بیاورد. به همین علت نیز شما باید دقت داشته باشید وقتی که ریشه فعل به یک مصوت ختم می‌شود حتما یک بافر y را به آن اضافه کنید تا چنین مشکلی برایتان به وجود نیاید.
در جدول زیر اطلاعات کاملی را درباره مثال‌های مربوط به این تضاد در اختیار شما قرار داده‌ایم که مطالعه این جدول به شما کمک می‌کند خیلی راحت بتوانید این تضاد را برطرف کنید:
| Verb | eyim/elim | Subjunctive | English |
| uyumak | alım | uyuyalım | let’s sleep |
| yemek | eyim | yiyeyim | let me eat |
| demek | eyim | deyeyim | let me speak |
بیشتر بخوانید: زمان گسترده (Geniş zaman) در زبان ترکی استانبولی
بیشتر بخوانید: حالت مجهول در زبان ترکی استانبولی
استفاده از وجه التزامی در حالت منفی
یکی از سوالات بسیار مهمی که ممکن است برای شما هم به وجود آمده باشد این است که آیا می‌توانیم از وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی به‌صورت منفی نیز در جملات خود استفاده کرده و از مزایای آن بهره‌مند شویم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که بله امروزه در زبان ترکی استانبولی این امکان برایتان فراهم شده است که خیلی راحت بتوانید وجه التزامی را به‌صورت منفی نیز مورداستفاده قرار دهید. برای انجام این کار ساختار خاصی وجود دارد که در ادامه توضیحاتی را درباره این ساختار در اختیار شما قرار خواهیم داد.
در صورتی که قصد داشته باشید یک وجه التزامی منفی را در زبان ترکی استانبولی بسازید باید از پسوند منفی me نیز بعد از ریشه فعل و دقیقا قبل از اینکه پسوند مربوط به وجه التزامی را به ریشه فعل خود اضافه کنید استفاده کنید. نکته بسیار مهمی که در اینجا باید به آن دقت داشته باشید این است که در تمامی شرایط شما نیازمند یک بافر y نیز خواهید بود تا ساختار جمله شما ساختار درست و مناسبی باشد. جدول زیر را در این زمینه مشاهده کنید تا اطلاعات موردنیاز خود در این خصوص را به دست بیاورید:
| Verb | Negative | Subjunctive | English |
| gitmek | me | gitmeyelim | let’s not go |
| içmek | me | içmeyeyim | let me not drink |
| almak | ma | almayayım | let me not buy |
استفاده از وجه التزامی در حالت پرسشی
شاید برای شما جالب باشد که بدانید میتوانید خیلی ساده و راحت از وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی در حالت پرسشی نیز استفاده کنید و از این نظر نیز محدودیت خاصی برای شما وجود نخواهد داشت. در صورتی که قصد دارید یک ساختار پرسشی را در وجه التزامی خود به وجود بیاورید تنها کاری که باید انجام دهید این است که بعد از فرم وجه التزامی فعلی که دارید پسوند mi را به‌عنوان یک کلمه جداگانه اضافه کنید تا حالت سوالی را به جمله خود اضافه کنید.
برای اینکه به شکل بهتری این ساختار را درک کنید و بتوانید به شکل بهتری از آن استفاده کنید کافی است که به سوالات shall که در زبان انگلیسی پرسیده می‌شوند فکر کنید که از جمله آنها می‌توان به shall we go? به معنای باید برویم؟ و shall I help? به معنای باید کمک کنم؟ اشاره کرد. حال برای اینکه بتوانید این ساختار را بادقت بیشتری بیاموزید و بتوانید به‌درستی از آن استفاده کنید در جدول زیر مثال‌هایی را در این زمینه برایتان آورده‌ایم که بدون شک به یادگیری این ساختار کمک شایانی خواهد کرد:
| Verb | Subjunctive | Question | English |
| gitmek | gidelim | ?gidelim mi | ?shall we go |
| yardım etmek | yardım edeyim | ?yardım edeyim mi | ?shall I help |
| atmak | atayım | ?atayım mı | ?shall I throw |
| buluşmak | buluşalım | ?buluşalım mı | ?shall we meet up |
ایجاد سوالات منفی در وجه التزامی
از دیگر ساختارهای بسیار مهمی که باید در خصوص وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی حتما آن را بیاموزید و بتوانید به شکل درستی از آن استفاده کنید می‌توان به ساختار مربوط به ایجاد سوالات منفی در وجه التزامی اشاره کرد. بله درست شنیدید، شاید برای شما جالب باشد که بدانید میتوانید در زبان ترکی استانبولی خیلی راحت از وجه التزامی به‌صورت پرسشی منفی نیز استفاده کنید و هیچ محدودیت خاصی در این زمینه برای شما وجود نخواهد داشت. در صورتی که قصد دارید این کار را انجام دهید حتما باید به ساختار آن دقت و توجه کافی را داشته باشید.
در صورتی که قصد دارید سوالات منفی را در وجه التزامی مورداستفاده قرار دهید تنها کاری که باید انجام دهید این است که بعد از فرم وجه التزامی منفی یک پسوند سوالی mi را نیز به‌عنوان یک کلمه جداگانه به ساختار خود اضافه کنید. برای اینکه بتوانید به شکل بهتری با این ساختار آشنا شوید به شما پیشنهاد می‌کنیم اطلاعاتی که در جدول زیر آمده است را بادقت مطالعه کنید:
| Verb | Negative Subjunctive | Question | English |
| gitmek | gitmeyeyim | ?gitmeyeyim mi | ?shall I not go |
| buluşmak | buluşmayalım | ?buluşmayalım mı | ?shall we not meet up |
سایر فرم‌هایی که در وجه التزامی مورداستفاده قرار می‌گیرند
از طرف دیگر باید به این موضوع دقت داشته باشید که برای استفاده از وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی ساختارهای دیگری نیز وجود دارند و شما میتوانید از فرم‌های دیگری نیز استفاده کنید. آشنایی با این فرم‌ها نیز به شما کمک می‌کند تا بتوانید به شکل بهتری جملات خود را در زبان ترکی استانبولی بسازید. پس اگر شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که قصد دارید به گرامر زبان ترکی استانبولی مسلط شوید باید سعی کنید حتما با این فرم‌ها نیز آشنایی کاملی به دست بیاورید و نحوه استفاده از آنها را بیاموزید.
در خصوص این موضوع باید دقت داشته باشید که eyim و elim تنها دو مورد از حالت مفعولی را در زبان ترکی استانبولی پوشش می‌دهند که شامل اول شخص مفرد و جمع می‌شود. در واقع شما باید به این نکته بسیار مهم دقت داشته باشید که فرم‌های مختلف برای هر مفعولی وجود دارند؛ ولی زمانی که صحبت از ترکی مدرن می‌شود به ندرت پیش می‌آید که در حالت امری از این ساختارها استفاده شود. در واقع در ترکی مدرن معمولا افراد با e (یا a که بر اساس هارمونی واکه‌ها در این زبان تعیین می‌شود) بعد از قسمت ابتدایی فعل مشخص می‌شوند.
در جدول زیر میتوانید اطلاعات کاملی را در این زمینه مشاهده کنید که به شما کمک می‌کند تا بتوانید به بهترین شکل ممکن این ساختار را مشاهده کرده و نحوه استفاده از آن را نیز بیاموزید. پس پیشنهاد می‌کنیم حتما جدول زیر را بادقت مطالعه کنید:
| Verb | Subjunctive Ending | Subjunctive | English |
| gelmek | eyim | geleyim | let me come |
| gelmek | esin | gelesin | let you come, you should come |
| gelmek | e | gele | let him/her/it come |
| gelmek | elim | gelelim | let’s come |
| gelmek | esiniz | gelesiniz | let you come, you should come (plural or polite) |
| gelmek | eler | geleler | let them come |
استفاده از وجه التزامی در حالت امری
یکی دیگر از نکات بسیار مهمی که باید درباره وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی به آن دقت و توجه کافی را داشته باشید این است که کتاب‌های دستور زبان ترکی استانبولی اغلب حالت وجه التزامی را با حالت امری با یکدیگر ترکیب می‌کنند؛ چراکه هردو برای این استفاده می‌شوند که دستوری را به کسی بدهید یا اینکه خواسته‌ای از او داشته باشید. به همین علت نیز این دو از نظر مفهومی شباهت‌های بسیار زیادی با یکدیگر دارند و همین موضوع نیز باعث می‌شود تا در کنار یکدیگر کاربردهای زیادی داشته باشند و مزایای زیادی را به شما ارائه دهند.
از نظر مفهومی مفید است که eyim و elim را به‌عنوان اشکال اول شخص مفرد ضروری بدانید و به‌درستی از آنها استفاده کنید. در جدول زیر سعی می‌کنیم تا توضیحات کاملی را در این زمینه به شما ارائه دهیم:
| Verb | Imperative/Subjunctive | Turkish | English |
| gelmek | eyim | geleyim | let me come |
| gelmek | – | gel | come |
| gelmek | sin | gelsin | let him come, he should come |
| gelmek | elim | gelelim | let’s come |
| gelmek | sin | gelsin | come (plural or polite) |
| gelmek | sinler | gelsinler | let them come |
به طور کلی وقتی که قصد یادگیری وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی را دارید یا اینکه به طور کلی قصد دارید زبان ترکی استانبولی را بیاموزید جدول‌هایی که در بخش‌های قبلی در اختیار شما قرار دادیم به میزان زیادی به شما کمک می‌کنند تا بتوانید به نحوه استفاده از این وجه التزامی مسلط شوید. دقت داشته باشید که مثال‌هایی که در این جدول‌ها برای شما آمده‌اند به میزان زیادی کمک‌کننده خواهند بود و این تنها به شرطی است که شما بتوانید به بهترین شکل ممکن آنها را تمرین کنید.
پس اگر شما هم قصد دارید تا نحوه استفاده درست از این حالت در زبان ترکی استانبولی را به شکل مناسبی بیاموزید پیشنهاد ما به شما این است که حتما سعی کنید آنها را در جملات مختلف تمرین کنید.
سخن پایانی
وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی یکی از پرکاربردترین وجه‌هایی است که امروزه در گرامر زبان ترکی استانبولی مورداستفاده قرار گرفته و کاربرد دارد. در صورتی که شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که قصد دارید کارکردن با این وجه را بیاموزید یا اینکه به طور کلی اقدام به یادگیری زبان ترکی استانبولی کنید پیشنهاد ما به شما این است که حتما از خدمات ارائه شده توسط آموزشگاه زبان ایرانمهر نیز استفاده کرده و در کلاس‌های این آموزشگاه زبان شرکت کنید.
سوالات متداول
در این بخش قصد داریم به برخی از رایج‌ترین سوالات در خصوص وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی پاسخ دهیم.
وجه التزامی چه کاربردهایی در زبان ترکی استانبولی دارد؟
به طور کلی باید دقت داشته باشید شما وقتی میتوانید از وجه التزامی در زبان ترکی استانبولی استفاده کنید که قصد داشته باشید دستوری را به کسی بدهید یا اینکه خواستههای خود را درباره شخصی بیان کنید. البته باید دقت داشته باشید گاهی اوقات برای بیان آرزوهای خود نیز میتوانید از وجه التزامی در این زبان کمک بگیرید.
آیا وجه التزامی را می‌توان در حالت پرسشی نیز مورد استفاده قرارداد؟
بله امروزه در زبان ترکی استانبولی این امکان برای شما فراهم شده است تا بتوانید وجه التزامی را در حالت پرسشی نیز به کار ببرید تا بتوانید منظور خود را به شکل بهتری به دیگران منتقل کنید. برای انجام این کار تنها کاری که باید انجام دهید این است که پسوند mi را بعد از فرم وجه التزامی در جمله خود به کار ببرید. دقت داشته باشید که mi به‌عنوان یک کلمه جداگانه استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: زمان گذشته نامشخص (Belirsiz geçmiş zaman) در زبان ترکی استانبولی
بیشتر بخوانید: زمان آینده در گذشته (Gelecek zaman hikaye kipi) در زبان ترکی استانبولی
نظر خود را با ما در میان بزارید