جملات شرطی در زبان انگلیسی

جمله شرطی چیست؟

همانطور که از اسم جملات شرطی مشخص است، این جملات بیانگر یک شرط هستند؛ در واقع ما با جملات شرطی یک موقعیت فرضی را تصویرسازی می‌کنیم که تحقق آن وابسته به یک یا چند شرط مشخص است. در ساختار جملات شرطی معمولا از کلمه “If” به معنای «اگر» استفاده می‌شود. کلمه If بر سر جمله‌ی بیانگر شرط آورده شود. بیاد داشته باشید که جمله شرطی در واقع یک جمله مرکب است که از دو جمله غیر مستقل ساخته شده است؛ جمله شرطی و جمله نتیجه. آنچه در جمله نتیجه یا اصلی بیان می‌شود در واقع مشروط بر جمله شرط است؛ به بیان ساده‌تر جمله‌ی نتیجه در صورتی که جمله‌ی شرط محقق شود، اتفاق خواهد افتاد. برای مثال جمله‌ی «اگر امروز باران ببارد، لباس‌هایم خیس می‌شود.» را در نظر بگیرید؛ جمله ابتدایی همان جمله شرط است که با کلمه «اگر» همراه است و بیانگر‌ حالتی شرطی است. جمله دوم همان جمله نتیجه است که در واقع تحقق آن به آنچه در جمله اول بیان شده است، وابسته خواهد بود. حال که کمی با کلیت ماجرا در مبحث جملات شرطی آشنا شدید، بهتر است کمی دقیق‌تر شویم و انواع جملات شرطی و کاربرد آن‌ها را در زبان انگلیسی بیشتر زیر ذره‌بین قرار دهیم.

جملات شرطی نوع صفر

از جملات شرطی نوع صفر برای صحبت در مورد حقایق کلی یا نتایجی استفاده می کنیم که همیشه در صورت وجود شرط اتفاق می افتد. البته توجه داشته باشید که به طور کلی و نه نه در مورد یک موقعیت خاص صحبت می کنیم. مثال های زیر با دقت بخوانید.

.If the milk smells bad, I don’t drink it

.If water reaches 100 degrees, it boils

.If I’ve drunk, I never drive

.If people are talking all the time, I can’t concentrate

همچنین می‌توانیم عبارت اصلی (main clause) را در ابتدا جمله قرار دهیم. که در این صورت بین دو جمله از کاما استفاده نمی کنیم. به مثال‌های زیر توجه کنید.

.I never go to bed late if I have to get up early

ما معمولاً می‌توانیم if را در این نوع جمله شرطی با when بدون تغییر معنی جایگزین کنیم.

.Dogs can attack you when you are scared

.When the weather is bad, people don’t go shopping

جمله شرط نوع اول

جملات شرطی نوع اول برای صحبت در مورد چیزهایی استفاده می شود که در صورت وجود شرایط ممکن است در آینده اتفاق بیفتد. البته نمی دانیم که آیا آن چیزها اتفاق می افتد یا نه، اما آن‌ها یک احتمال واقعی هستند. مثال‌های زیر را ملاحظه کنید.

.If you study, you‘ll pass

.If he doesn’t call you, tell me immediately

.If you’ve come to class, the exam is going to be easy

.If you help me, I’ll have finished by the end of the month

توجه داشته باشید که از will  در عبارت if (if clause) استفاده نمی‌کنیم.

I’ll help you if you need me (NOT if you will need me)

unless = if (not)

همچنین می توانیم در جملات شرطی نوع اول از unless به معنای if (not) استفاده کنیم. جمله‌های زیر را با یکدیگر مقایسه کنید.

.I won’t go on holiday unless I save some money

 .I won’t go on holiday if I don’t save some money=

in case

ما از in case استفاده می کنیم تا در مورد احتمال وقوع چیزی صحبت کنیم. After in case نیز برای صحبت در مورد آینده از زمان حال استفاده می کنیم. مثال‌های زیر را با دقت بخوانید.

I’ll take my umbrella in case it rains. (=maybe it will rain)

به این نکته توجه داشته باشید که معنای in case با if متفاوت است. عبارات زیر را با یکدیگر مقایسه کنید :

I’ll take my umbrella in case it rains. (=I’ll take my umbrella if it rains and I’ll take my umbrella if it doesn’t rain)

I’ll take my umbrella if it rains. (=I’ll take my umbrella if it rains but I won’t take my umbrella if it doesn’t rain)

مقایسه جمله شرطی نوع صفر و شرطی نوع اول

از جمله شرطی نوع اول برای صحبت در مورد یک موقعیت خاص استفاده می کنیم، در حالی که از جمله شرطی نوع صفر برای صحبت در مورد آنچه به طور معمول و کلی اتفاق می‌افتد استفاده می کنیم. مثال‌های زیر با دقت ملاحظه کنید.

If you don’t use oil, it tastes awful. (=I’m talking about what happens every time.)

If you don’t use oil, it will taste awful. (=I’m talking about this particular occasion.)

جمله شرطی نوع دوم 

از جملات شرطی نوع دوم برای صحبت در مورد موقعیت‌های فرضی یا خیالی (unreal conditionals) در زمان حال یا آینده استفاده می‌کنیم. می‌توانیم از گذشته ساده یا گذشته استمراری در عبارت if (if clause) استفاده کنیم و می‌توانیم از حالت‌های زیر در عبارت اصلی استفاده کنیم.

• would  / could / might + مصدر ساده (do)
• would  / could / might + مصدر استمراری (be doing)

 برای صحبت در مورد نتیجه یا پیامد آن موقعیت فرضی از will  به علاوه‌ی مصدر استفاده می‌کنیم.

به مثال‌های زیر توجه کنید :

.If there was a fire, it would be impossible to escape

.If you weren’t making so much noise, I could concentrate

.I wouldn’t have a car if I lived in the city

.If it weren’t for him, I might not be talking to you right now

Would و wouldn’t برای همه‌ی اشخاص یکسان است.

.I/you/he/she/it/we/they would/wouldn’t do that if it was possible

من/شما/او/او/آن/ما/آن‌ها اگر ممکن بود این کار را انجام نمی‌دادیم.

فرم‌های قراردادی عبارتند از: wouldn’t= would not و ‘d  برابر است با would

.I‘d never tell anyone if you told me your secret

.I wouldn’t tell anyone if you told me your secret

 اگر راز خود را به من بگویی، هرگز آن را به کسی نمی‌گویم.

 اگر راز خود را به من بگویی، به کسی نمی‌گویم.

غالبا می‌توانیم از could + infinitive به جای would + infinitive  در جمله‌واره‌ی اصلی استفاده کنیم.

.If you spoke English, you could get a better job

اگر انگلیسی صحبت می‌کردید، می‌توانستید شغل بهتری پیدا کنید.

وقتی از فعل be در عبارت if استفاده می کنیم، می توانیم از was یا were بعد از I، he، she یا it استفاده کنیم.

در  جمله‌ی شرطی از نوع دوم می‌توانیم از if I/he/she/it were  (رسمی‌تر) به جای if I/he/she/it was استفاده کنیم.

.If I were/was fit, I would run a marathon

.We wouldn’t have any problems if he were/was  more reasonable

اگر تناسب اندام داشتم/خوب بودم، یک ماراتن می‌دویدم.

 اگر او منطقی‌تر بود/خیلی مشکلی نداشتیم.

اما وقتی در حال نصیحت کردن هستیم، همیشه از if I were you استفاده می‌کنیم و استفاده از if I was you اشتباه است.

.If he was/were rich, he wouldn’t be living in this house

If I were you, I’d call him as soon as possible. (NOT was)

مانند همه انواع جملات شرطی، وقتی عبارت if در ابتدای جمله قرار می گیرد، از کاما استفاده می کنیم، اما وقتی عبارت if در انتهای جمله قرار می گیرد، از کاما استفاده نمی کنیم.

.If you weren’t making so much noise, I could concentrate

.I could concentrate if you weren’t making so much noise

تفاوت جمله شرطی از نوع اول با جمله شرطی از نوع دوم

از جمله شرطی از نوع اول برای صحبت در مورد موقعیت‌های احتمالی آینده استفاده می‌کنیم و از جمله شرطی از نوع دوم برای صحبت در مورد موقعیت‌های فرضی یا خیالی در آینده استفاده می‌کنیم. 

If I don’t have a meeting tomorrow morning, I’ll have lunch with you. (It’s possible. Maybe I don’t have a meeting.)

If I didn’t have a meeting tomorrow morning, I’d have lunch with you. (It’s hypothetical. I have a meeting tomorrow, so I won’t be able to have lunch with you.)

 اگر فردا صبح جلسه‌ای نداشته باشم، ناهار را با شما خواهم خورد. (ممکن است. شاید من جلسه‌ای نداشته باشم.)

 اگر فردا صبح جلسه‌ای نداشتم، با شما ناهار می‌خوردم. (فرضی است. من فردا جلسه‌ای دارم، بنابراین نمی‌توانم با شما ناهار بخورم.)

جمله شرطی نوع سوم

از جمله‌های شرطی نوع سوم برای صحبت در مورد موقعیت های فرضی یا خیالی در زمان گذشته استفاده می کنیم. ما می‌توانیم گذشته کامل ساده یا گذشته کامل استمراری را در عبارت if و می توانیم از حالت زیر در عبارت اصلی استفاده کنیم.

• would  / could / might + مصدر کامل

مثال‌های زیر به دقت ملاحظه کنید:

.If you had come to class more often, you would have passed the test

.I wouldn’t have been late if I hadn’t overslept

.He could have died if he hadn’t been wearing a helmet

.If the jacket had been a bit cheaper, I might have bought it

جمله شرطی ترکیبی

نوع آخر جملات شرطی در واقع تلفیقی از نوع دوم و سوم است. این جمله شرطی موقعیتی را در گذشته ترسیم می‌کند که اثر آن در حال مشخص می‌شود. در این نوع جملات، یکی از جملات شرط یا نتیجه در گذشته و دیگر در زمان حال رخ می‌دهد. برای درک بهتر این موضوع با هم چند مثال را بررسی می‌کنیم:

منظور گوینده از این جمله در واقع این است که «من امروز و در چند ساعت پیش صبحانه نخوردم و همین موضوع باعث شده است که الان گرسنه باشم. اگر صبحانه خورده بودم الان احساس گرسنگی نمی‌کردم.» در این مثال جمله شرط در زمان گذشته و جمله نتیجه در زمان حال اتفاق می‌افتد و بیانگر یک شرط غیر واقعی در گذشته و نتیجه آن در حال است.

این جمله از لحاظ ساختاری بالعکس جمله قبلی است؛ در این جا جمله شرط به لحاظ مفهومی، زمان حال دارد و جمله نتیجه به زمان گذشته برمی‌گردد. در واقع گوینده جمله می‌گوید «نشت سینک ظرف‌شویی را خودم تعمیر نکردم [اتفاقی که در گذشته رخ داده است]، چون چیزی درباره  لوله‌کشی خانه نمی‌دانم [گوینده جمله هنوز هم چیزی از لوله کشی خانه چیزی نمی‌داند].

قواعد حذف If در جملات شرطی

با استفاده از کلمه were، کلمه had در زمان گذشته کامل و Should  و با جابجایی جایگاه فعل و فاعل، می‌توان If  را در جملات شرطی حذف کرد:

جملات شرطی تلویحی

جمله شرطی تلویحی به جمله‌ای گفته می‌شود که شرط را بدون داشتن عناصر ظاهری آن بیان می‌کند. برای مثال به جملات زیر توجه کنید :

اگر دقت کرده باشید متوجه می‌شوید که در جملات ابتدایی قالب افعال در جمله نتیجه به همان شکل طبیعی بکار برده شده است. در این جملات خبری از جمله شرط نیست. اما خواننده یا شنونده با مواجهه با این جملات متوجه می‌شود که در این جملات تحت شرایطی مشخص فعل یا حالتی رخ داده است.

سخن پایانی

برای یادگیری جملات شرطی مانند باقی مباحث گرامری باید پس از یادگیری مباحث نظری آن از تمام ابعاد آن در مکالمات خود استفاده کنید. یادگیری گرامر ارتباط مستقیمی با تمرین و تکرار و استفاده از آن در مکالمات دارد. به خوبی مثال‌های بالا را با خود مرور کنید تا در حین آشنایی با ساختارهای مختلف بیان شرط، بتوانید به روانی از آن‌ها در مکالمات خود استفاده کنید.