در زبان ترکی نیز دقیقا مانند هر زبان دیگری زمان افعال از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و شما باید توجه ویژه‌ای به این موضوع داشته باشید. زمان حال در زبان ترکی استانبولی یکی از زمان‌های بسیار پرکاربرد در زبان ترکی استانبولی به شمار می‌آید که خود شامل دو زمان حال ساده و حال استمراری می‌شود. زمانی که قصد دارید از افعال در این زمان‌ها استفاده کنید اولین نکته‌ای که باید به آن دقت و توجه داشته باشید این است که سعی کنید تا جای ممکن اصول و قواعدی که برای انجام این کار وجود دارند را رعایت کنید.
رعایت‌کردن این نکات در گرامر زبان ترکی استانبولی به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید به بهترین شکل ممکن از این زمان‌ها استفاده کرده و از مزایای آنها نهایت بهره را ببرید. ما در ادامه این مطلب قصد داریم کمی بیشتر درباره این زمان‌ها در زبان ترکی استانبولی صحبت کرده و اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم. پس اگر شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که قصد دارید اطلاعات خود را درباره این موضوع افزایش دهید حتما این بخش از آموزش زبان ترکی استانبولی را بادقت مطالعه کنید.
زمان حال ساده یا آئوریست در زبان ترکی استانبولی
یکی از انواع زمان حال در زبان ترکی استانبولی که باید درباره آن اطلاعاتی را به دست بیاورید زمان حال ساده است که با نام آئوریست نیز شناخته می‌شود و نکته بسیار مهمی که باید درباره آن بدانید این است که با بسیاری از موقعیت‌هایی که در زبان انگلیسی از حال ساده استفاده می‌کنید متفاوت خواهد بود. ویژگی‌های متعددی که این زمان در زبان ترکی استانبولی دارد باعث می‌شود تا متمایز از سایر زمان‌ها باشد. همین موضوع نیز به شما کمک می‌کند تا به شکل بهتری درباره این زمان ایده بگیرید.
پسوند اصلی که در این زمان مورداستفاده قرار می‌گیرد -r است و بسته به پایه فعلی که این پسوند به آن متصل می‌شود می‌توانید از پسوندهای er، ir، ır، ur و ar نیز به‌جای آن استفاده کنید. نکته مهمی که در اینجا باید به آن دقت داشته باشید این است که حتما باید در زمان اضافه کردن این پسوندها به فعل اصلی خود قوانین هارمونی واکه‌ها را مدنظر قرار داده و سعی کنید این قوانین را رعایت کنید تا جمله شما مشکلی نداشته باشد.
زمان حال ساده و مثال‌های آن
در زبان ترکی به زمان حال ساده geniş zaman گفته می‌شود که اگر بخواهیم آن را به‌صورت تحت اللفظی بیان کنیم به معنای زمان گسترده خواهد بود. زمان حال ساده در زبان ترکی استانبولی برای توصیف اقداماتی که تقریبا همیشه انجام میشوند مورداستفاده قرار می‌گیرد و کاربرد دارد. شاید یکی از کاربردی‌ترین مثال‌های آن را بتوان کلمه döner دانست که به معنای چیزی است که همیشه می‌چرخد. مثال‌های زیر به شما نشان می‌دهد که چگونه می‌توانید یک فعل را با اضافه کردن پسوندهای موردنیاز در زمان حال مورداستفاده قرار دهید:
- Sevmek: دوست داشتن
- Sevinmek: شادی کردن، خوشحال شدن
- Sevindirmek: برای خوشحال کردن کسی
- Sevindirir: او کسی را خوشحال می‌کند.
مثال زیر را مشاهده کنید:
Emre herkesi sürprizleriyle sevindirir
امره با سورپرایزهایش همه را خوشحال می‌کند.
برای این‌که به شکل بهتری کارکردن با افعال در این زمان را بیاموزید به شما پیشنهاد می‌کنیم حتما جدول زیر را بادقت مشاهده کنید:
| Ben | Sen | O | |
| VERB+ | -rim | -rsin | -r |
| tara- | tararım | tararsın | tarar |
| kır- | kırarım | kırarsın | kırar |
| sev- | severim | seversin | sever |
حال در ادامه قصد داریم مثال‌هایی از این زمان را در چند جمله به شما ارائه دهیم که به شما کمک می‌کند تا بتوانید اطلاعاتی که در این جدول آمده است را به شکل بهتری یاد بگیرید:
نکته‌ای که درباره این مثال‌ها باید بدانید این است که سعی کنید تا جای ممکن مرجع زمانی آنها را تشخیص دهید تا بتوانید به شکل بهتری این مفهوم را درک کنید:
Telefonu öyle tutarsan ekranını kırarsın.
اگر تلفن همراه خود را این‌گونه نگه دارید، صفحه نمایش آن را می‌شکنید. (بزرگ‌ترین مشکل زندگی مدرن)
O tatlıyı çok sever.
او چیزهای شیرین را خیلی دوست دارد.
استفاده از زمان حال ساده در حالت جمع
جدول زیر را بادقت مشاهده کنید تا نحوه استفاده از زمان حال در حالت جمع را متوجه شوید:
| Biz | Siz | Onlar | |
| VERB+ | -riz | -rsiniz | -rler |
| tara- | tararız | tararsınız | tararlar |
| kır- | kırarız | kırarsınız | kırarlar |
| sev- | severiz | seversiniz | severler |
در ادامه مثال‌هایی را برای شما آورده‌ایم که نحوه استفاده از الگوهایی که در این جدول آورده شده‌اند را به شکل بهتری برای شما توضیح خواهد داد. نکته‌ای که باید در اینجا به آن دقت داشته باشید این است که جمع‌های زمان حال ساده بسیار ساده و آسان است. برای اول شخص جمع شما تنها کافی است که به‌سادگی m را به z تبدیل کنید و این موضوع تقریبا برای هر زمانی اعمال می‌شود. نکته مهمی که در اینجا باید به آن دقت داشته باشید این است که آخرین حرف استفاده شده در کلمه biz حرف z است.
برای دوم شخص جمع تنها کافی است که iz را بدون تغییر هیچ‌چیزی اضافه کنید. آخرین و ساده‌‌ترین نوع جمع در زمان حال ساده نیز مربوط به سوم شخص جمع است که تنها با اضافه کردن lar و ler به پسوند جمع تشکیل می‌شود. مثال‌های زیر را بادقت مشاهده کنید تا نحوه انجام این کار را بررسی کرده باشید:
Başarmak: موفق شدن
Yaptıkça başarırsınız
شما با تلاشتان موفق می‌شوید.
Bu filmi çok seversiniz
شما این فیلم را خیلی دوست خواهید داشت.
بیشتر بخوانید :همه چیز درباره یادگرفتن زبان ترکی استانبولی
زمان حال استمراری در زبان ترکی استانبولی
یکی دیگر از انواع زمان حال در زبان ترکی استانبولی که باید با آن آشنا شده و بتوانید به بهترین شکل ممکن از این زمان در جملات خود استفاده کنید زمان حال استمراری است. اگر قصد دارید درباره یک عمل جاری در حال انجام صحبت کنید باید در زبان ترکی استانبولی از زمان حال استمراری استفاده کنید. کارهایی که معمولا انجام میشوند با استفاده از زمان حال در انگلیسی بیان میشوند و در مقابل فعالیت‌هایی که از روی عادت انجام میشوند معمولا به زمان حال ساده در زبان ترکی بیان میشوند که باید به آن دقت داشته باشید.
در زبان ترکی استانبولی زمان حال استمراری به‌راحتی تشکیل میشوند. تنها کاری که شما در این زمینه باید انجام دهید این است که پسوند yor را به ریشه فعل بچسبانید. دقت داشته باشید که فعل دستخوش تغییر نمی‌شود مگراین‌که یکی از شرایط زیر به وجود بیاید:
- ریشه فعل به e/a ختم شود که در این صورت e/a بسته به هارمونی مصوت‌ها به یکی از i,ü,ı,u تبدیل خواهد شد.
- ریشه فعل با یک صامت به پایان برسد که در این صورت برای جلوگیری از توالی دو صامت، مصوت بافر به میان می‌آید.
برای این‌که به شکل بهتری با این مورد از انواع زمان حال در زبان ترکی استانبولی آشنا شوید در ادامه چند مثال از حال استمراری را برای شما آورده‌ایم:
Çalışıyorum
من کار می‌کنم/ من درس می‌خوانم.
Taramak
شانه کردن/ اسکن کردن
Bütün kitabı tarıyorum
دارم کل کتاب را اسکن می‌کنم.
Saçımı tarıyorum
دارم موهایم را شانه می‌کنم.
برای درک هرچه بهتر این موضوع مثلا کلمه kırmak را در نظر بگیرید که به معنای شکستن است. ریشه این فعل kır است که به معنای بشکن است.
نکته بسیار مهمی که باید درباره حال استمراری در زبان ترکی استانبولی به آن دقت داشته باشید این است که این زمان همچنین برای بیان اعمالی که برای آنها از زمان کامل استفاده می‌شود نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد و کاربرد دارد. برخلاف زبان انگلیسی ساختار جملات در زمان حال ساده می‌تواند به‌راحتی برای بیان یک عمل در آینده یا گذشته نیز مورداستفاده قرار گیرد و از این نظر محدودیتی برای استفاده از آن وجود ندارد.
تنها نکته‌ای که در اینجا باید به آن دقت داشته باشید این است که در صورت بروز چنین شرایطی باید از کلمه‌ای که زمان را نشان می‌دهد استفاده کنید که از جمله این کلمات می‌توان به فردا، سال آینده یا سال گذشته اشاره کرد. علاوه بر این باید دقت داشته باشید که از زمان حال ساده برای بیان اعمالی که در زبان انگلیسی برای آنها از زمان کامل استفاده می‌شود نیز استفاده کنید. مثال زیر را مشاهده کنید:
Geçen yıldan beri Türkçe çalışıyorum.
من از پارسال ترکی می‌خوانم.
اگر در این مثال عبارت نشان‌دهنده زمان یعنی geçen yıldan beri را حذف کنید معنی آن به طور چشم‌گیری تغییر پیدا خواهد کرد. دلیل این موضوع این است که جمله Türkçe çalışıyorum به معنی من ترکی می‌خوانم یا من در حال مطالعه زبان ترکی هستم خواهد بود. پس زمانی که شما هم قصد استفاده از این زمان را دارید حتما باید دقت داشته باشید که از کلمات و عباراتی که نشان‌دهنده زمان هستند نیز استفاده کنید.
صرف زمان حال استمراری در زبان ترکی استانبولی
در حالت مفرد شما می‌توانید جدول زیر را در نظر بگیرید:
| Ben | Sen | O | |
| VERB+ | yorum | yorsun | yor |
| oku- | okuyorum | okuyorsun | okuyor |
| kal- | kalıyorum | kalıyorsun | kalıyor |
| iç- | içiyorum | içiyorsun | içiyor |
در اینجا باید به یک نکته بسیار مهم دقت داشته باشید و آن این است که ریشه فعل Okumak در واقع Oku است که به معنای خواندن یک کتاب است. با این حال عجله نکنید که فکر کنید Okul به معنی مدرسه از Okumak آمده است؛ بلکه این کلمه از یک کلمه فرانسوی école آمده است. تقریبا یک قرن پیش از کلمه Mektep به جای Okul در زبان ترکی استانبولی استفاده می‌شد. برای درک هرچه بهتر این موضوع مثال‌های زیر را در ادامه برای شما آورده‌ایم:
Üçüncü sınıfta okuyorum.
من در کلاس سوم درس می‌خوانم.
Şu sıra Orhan Kemal okuyorum.
اورهان کمال را این‌روزها خواندم.
زمان حال استمراری در حالت جمع به‌صورت جدول زیر می‌آید که حتما باید به آن دقت و توجه کافی را داشته باشید:
| Biz | Siz | Onlar | |
| VERB + | yoruz | yorsunuz | yorlar |
| oku- | okuyoruz | okuyorsunuz | okuyorlar |
| kal- | kalıyoruz | kalıyorsunuz | kalıyorlar |
| iç- | içiyoruz | içiyorsunuz | içiyorlar |
مثال‌های رایج استفاده از زمان حال استمراری در زبان ترکی استانبولی
برای این‌که به بهترین شکل ممکن نحوه استفاده از زمان حال استمراری که یکی از پرکاربردترین انواع زمان حال در زبان ترکی استانبولی به شمار می‌آید را بشناسید در ادامه مثال‌های رایجی را در این زمینه برای شما آورده‌ایم که به شما کمک می‌کند تا نحوه استفاده از این زمان را به شکل بهتری بیاموزید:
Üç yıldır burada kalıyoruz.
ما سه سال است که اینجا زندگی می‌کنیم.
دقت داشته باشید که در زمان ترکی استانبولی زمان کامل وجود ندارد. به همین علت برای دادن چنین معنی به جملات خود باید از زمان استمراری یا عبارتی که زمان را نشان می‌دهد استفاده کنید.
Bodrum katında kalıyorlar.
آنها در زیرزمین زندگی می‌کنند.
Sabahtan beri içiyoruz.
از صبح نوشیدنی می‌خوریم.
زمان حال استمراری منفی (پرسشی)
اگر پسوند سوالی mu را در انتهای یک فعل پایه‌ای قرار دهید جمله شما به یک جمله سوالی تبدیل می‌شود. به این ترتیب شما می‌توانید جملات سوالی بسازید که پاسخ آنها بله یا خیر است.
حالت منفی مفرد در زمان حال استمراری
جدول زیر را مشاهده کنید:
| Ben | Sen | O | |
| muyum | musun | mu | |
| Positive | satıyor muyum | satıyor musun | satıyor mu |
| Negative | satmıyor muyum | satmıyor musun | satmıyor mu |
احتمالا شما هم متوجه شده‌اید که فرم سوالی چندان هم پیچیده نیست. در زمان خواندن زبان ترکی متوجه می‌شوید که مردم اغلب پسوند سوالی را به فعل اضافه می‌کنند. این یک اشتباه رایج در ترکی رسمی است؛ ولی شما در ترکی غیررسمی می‌توانید از آن استفاده کنید.
جدول زیر حالت جمع منفی را نیز برای شما نشان داده است:
| Biz | Siz | Onlar | |
| muyuz | musunuz | mular | |
| Positive | satıyor muyuz | satıyor musunuz | satıyorlar mı |
| Negative | satmıyor muyuz | satmıyor musunuz | satmıyorlar mı |
سوالات متداول
در این بخش قصد داریم به برخی از رایج‌ترین سوالات درباره زمان حال در زبان ترکی استانبولی پاسخ دهیم.
چند نوع زمان حال در زبان ترکی استانبولی داریم؟
زمان حال در ترکی استانبولی به دو دسته زمان حال ساده و زمان حال استمراری تقسیم‌بندی می‌شود که هریک کاربردهای مخصوص به خود را دارند.
زمان حال ساده چه کاربردهایی در زبان ترکی استانبولی دارد؟
این زمان برای توصیف اقداماتی که تقریبا همیشه انجام میشوند مورداستفاده قرار گرفته و کاربرد دارد.
سخن پایانی
زمان حال در زبان ترکی استانبولی یکی از مهم‌ترین زمان‌ها در این زبان به شمار می‌آید که دارای کاربردها و مزایای بسیار زیادی است. در صورتی که شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که قصد دارید اطلاعات بیشتری را درباره زمان حال در این زبان به دست بیاورید به شما پیشنهاد می‌کنیم حتما در دوره های آموزشی ایرانمهر نیز شرکت کنید. شرکت در کلاس‌های برگزار شده توسط آموزشگاه زبان ایرانمهر هزینه بسیار مناسبی داشته و از طرف دیگر کیفیت این دوره‌ها نیز بسیار بالاست.
بیشتر بخوانید :پنج اشتباه رایج در یادگیری زبان ترکی استانبولی
بیشتر بخوانید : پنج تکنیک برای تقویت مهارت های زبان ترکی استانبولی
نظر خود را با ما در میان بزارید