حفظ لغات زبان انگلیسی یکی از مهمترین بخشهای یادگیری زبان انگلیسی است که بسیاری از افراد در این مسیر، معمولا با چالشهای جدی روبهرو میشوند. معمولا وقتی که قصد حفظ کردن لغات جدید را دارید، این احتمال وجود دارد که آنها به حافظه بلندمدت شما منتقل نشوند و در نتیجه طی یک بازه زمانی کوتاه معنی و کاربرد آنها را فراموش کنید.
اینجاست که تکنیکهای کاربردی مرتبط با حافظه به شما کمک میکنند تا بتوانید این کلمات و لغات جدید را خیلی سریعتر و راحتتر حفظ کرده و البته آنها را به حافظه بلندمدت خود بسپارید. در ادامه این مطلب قصد داریم کمی بیشتر درباره 5 تکنیک بسیار مفید و کاربردی برای حفظ کردن این لغات صحبت کرده و به طور کامل این تکنیکها را به شما معرفی کنیم. پس با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.
چرا مغز ما لغات انگلیسی را سریع فراموش میکند؟
بسیاری از زبانآموزان با این مشکل روبهرو هستند که با وجود صرف زمان زیاد برای حفظ لغات زبان انگلیسی، بعد از چند روز یا حتی چند ساعت آنها را فراموش میکنند. این مسئله نه به ضعف حافظه، بلکه به نحوه عملکرد مغز و شیوه نادرست یادگیری لغات مربوط میشود. به طور کلی، باید دقت کنید که مغز ما، اطلاعات را طی سه مرحله زیر پردازش میکند:
- حافظه حسی (Sensory Memory): اطلاعاتی که فقط چند ثانیه در ذهن باقی میمانند.
- حافظه کوتاهمدت (Short-Term Memory): ظرفیت محدود (حدود ۷ آیتم) و زمان نگهداری کوتاه.
- حافظه بلندمدت (Long-Term Memory): اطلاعاتی که با پردازش عمیق و تکرار اصولی ذخیره میشوند.
پس اگر لغات انگلیسی بهدرستی از حافظه کوتاهمدت به حافظه بلندمدت منتقل نشوند، خیلی سریع فراموش خواهند شد. این یعنی حتی اگر در دوره زبان انگلیسی نیز شرکت کرده باشید، باز هم احتمال فراموش کردن لغات بالا خواهد بود. به طور کلی، مهمترین عواملی که باعث میشوند لغات انگلیسی در ذهن ماندگار نشوند عبارتاند از:
- حفظ طوطیوار بدون معنا و تصویر ذهنی
- یادگیری لغات خارج از جمله و بدون کاربرد
- عدم مرور در زمانهای مناسب
- استفاده نکردن از لغات در مکالمه یا نوشتار
- یادگیری حجم زیاد لغت در زمان کوتاه

تکنیک تصویرسازی ذهنی (Visualization) برای ماندگاری لغات
یکی از قدرتمندترین روشهای تقویت حافظه در حفظ لغات زبان انگلیسی، تکنیک تصویرسازی ذهنی است. مغز انسان تصاویر را بسیار بهتر و ماندگارتر از کلمات خشک و انتزاعی به خاطر میسپارد. به همین دلیل، وقتی یک لغت با تصویر ذهنی همراه میشود، احتمال فراموشی آن بهشدت کاهش پیدا میکند. بر اساس تحقیقات علوم شناختی، مغز انسان تصاویر را ۶۰ هزار برابر سریعتر از متن پردازش میکند، اطلاعات تصویری را مستقیما به حافظه بلندمدت منتقل میکند و بین تصویر، احساس و معنا ارتباط قویتری ایجاد میکند.
پس از اینکه کمی با گرامر زبان انگلیسی آشنا شدید، به کمک تکنیک تصویرسازی خیلی راحت میتوانید لغات زبان انگلیسی را حفظ کنید. اما سوال اصلی اینجاست که چرا تصویرسازی اینقدر موثر است؟ از جمله دلایل آن عبارتاند از:
- مغز تصاویر را در حافظه بلندمدت ذخیره میکند
- تصویرسازی باعث درگیری فعال مغز میشود
- ارتباط مستقیم بین لغت و معنا ایجاد میکند
- یادآوری لغات را در مکالمه سریعتر میکند
برای اینکه به بهترین شکل ممکن از این تکنیک استفاده کنید، کافی است که مراحل زیر را دنبال کنید:
- لغت جدید را بخوانید و معنی آن را درک کنید
- یک تصویر اغراقآمیز یا خلاقانه در ذهن بسازید
- سعی کنید تصویر را با احساس یا حرکت همراه کنید
- لغت و تصویر را همزمان مرور کنید
برای درک هرچه بهتر این تکنیک در حفظ لغات زبان انگلیسی، بیایید یک مثال را بررسی کنید. فرض کنید که میخواهید لغت Jump را یاد بگیرید. خودتان را تصور کنید که با انرژی زیاد در حال پریدن هستید و حرکت بدن و حس هیجان را در ذهن تجسم کنید. این تصویر باعث میشود لغت بهراحتی در ذهن ثبت شود. در خصوص این تکنیک، بسیار مهم است که نکات زیر را نیز در نظر بگیرید:
- تصاویر هرچه عجیبتر و خلاقانهتر باشند، ماندگارترند.
- تصویر را خودتان بسازید نه اینکه فقط به عکس آماده نگاه کنید.
- تصویرسازی را همراه با تلفظ لغت انجام دهید.

استفاده از داستانسازی برای جلوگیری از فراموشی لغات
داستانسازی یکی از خلاقانهترین و موثرترین تکنیکهای حافظه برای حفظ لغات زبان انگلیسی است. زمانی که چند لغت جدید را در قالب یک داستان کوتاه و معنادار قرار میدهید، مغز آنها را نه بهعنوان اطلاعات پراکنده، بلکه بهصورت یک زنجیره منسجم ذخیره میکند. به طور کلی، باید دقت داشته باشید که داستانها بهطور طبیعی ذهن را درگیر میکنند و باعث تقویت حافظه میشوند. در واقع داستانسازی، میتواند مزایای زیر را به شما ارائه دهد:
- بین لغات ارتباط منطقی ایجاد میکنند
- باعث فعال شدن احساسات و تخیل میشوند
- یادگیری را لذتبخشتر میکنند
- بازیابی لغات را در مکالمه آسانتر میسازند
توجه داشته باشید که این تکنیک، معمولا در کلاس زبان انگلیسی نیز آموزش داده میشود. برای استفاده از این تکنیک، ۳ تا ۵ لغت جدید را انتخاب کنید، یک داستان کوتاه و ساده با آنها بسازید، داستان را به زندگی واقعی یا تجربیات شخصی ربط دهید و داستان را با صدای بلند بخوانید یا بازنویسی کنید.
برای درک هرچه بهتر این تکنیک بیایید یک مثال کاربردی را بررسی کنیم. فرض کنید که میخواهید از چهار لغت run، late، bus و rain استفاده کنید. داستان کوتاهی که میتوانید بسازید به شکل زیر خواهد بود:
I was late, so I had to run to catch the bus while it was raining.
من دیر کرده بودم، پس مجبور شدم بدوم تا به اتوبوس برسم، در حالی که بارندگی بود.
این جمله ساده باعث میشود تمام لغات در قالب یک تصویر ذهنی واحد ذخیره شوند. برای اینکه بتوانید از این تکنیک به شکلی موثرتر استفاده کنید، بسیار مهم است که نکات زیر را در نظر بگیرید:
- داستانها کوتاه و قابلفهم باشند
- از لغات آشنا در کنار لغات جدید استفاده کنید
- هرچه داستان شخصیتر باشد، ماندگاری آن بیشتر است
- از زمان حال یا گذشته ساده استفاده کنید

قدرت تکرار هوشمندانه (Spaced Repetition) در حفظ واژگان
یکی از علمیترین و موثرترین روشها برای حفظ لغات زبان انگلیسی بدون فراموشی، تکنیک تکرار هوشمندانه یا Spaced Repetition است. برخلاف تصور رایج، تکرار زیاد در یک روز باعث تثبیت لغات نمیشود، بلکه تکرار در فواصل زمانی مناسب نقش کلیدی در انتقال لغات به حافظه بلندمدت دارد.
تکرار هوشمندانه یعنی مرور لغات در زمانی که مغز در آستانه فراموشی آنهاست. این کار باعث میشود حافظه فعال شود و قویتر گردد، لغات برای مدت طولانیتری در ذهن بمانند و نیاز به حفظ مجدد کاهش پیدا کند. دقت کنید که تکرار فشرده اصلا نتیجه مطلوبی را نمیدهد و معمولا زبان آموزان اشتباهاتی مثل موارد زیر را مرتکب میشوند:
- چند ساعت پشت سر هم لغت میخوانند
- احساس یادگیری سریع دارند
- اما بعد از چند روز بیشتر لغات را فراموش میکنند
یک الگوی ساده و کاربردی برای مرور لغات، این است که در همان روز کلمه را یاد بگیرید، یک روز بعد مرور اول را انجام دهید، سه روز بعد مرور بعدی، یک هفته بعد مرور بعدی و در نهایت یک ماه بعد نیز مرور پایانی را انجام دهید. برای اجرای بهتر این تکنیک میتوانید از ابزارهای کاربردی مثل فلشکارتهای کاغذی، اپلیکیشنهایی مثل Anki یا Quizlet و دفترچه لغت با بخش مرور استفاده کنید.
یادگیری لغات انگلیسی با تکنیک تداعی و کلمات مشابه
اگر شما هم علاقهمند به حفظ لغات زبان انگلیسی هستید، یکی از بهترین تکنیکهایی که میتوانید در این زمینه استفاده کنید، تکنیک تداعی و کلمات مشابه است. به طور کلی باید بدانید که مغز اطلاعاتی را که به دانستههای قبلی متصل میشوند، بهتر ذخیره میکند. به همین علت در آموزش زبان انگلیسی نیز معمولا روی این تکنیک تمرکز ویژهای وجود دارد.
استفاده از تکنیک تداعی، باعث میشود تا بین لغت جدید و اطلاعات قدیمی پل ارتباطی ساخته شود، سرعت یادگیری افزایش مییابد و احتمال فراموشی به حداقل میرسد. برای اینکه بتوانید این تکنیک را به بهترین شکل ممکن استفاده کنید، میتوانید راههای زیر را امتحان کنید:
- تداعی صوتی: شباهت تلفظ لغت انگلیسی به یک کلمه فارسی
- تداعی معنایی: ارتباط لغت جدید با یک مفهوم آشنا
- تداعی تصویری: پیوند لغت با یک تصویر ذهنی
- تداعی شخصی: ربط دادن لغت به خاطره یا تجربه فردی
برای مثال، فرض کنید که میخواهید کلمه Cold به معنای سرد را حفظ کنید. برای این کار، میتوانید آن را به حس سرمای یک روز زمستانی تداعی کنید یا به کلمه کُلد که صدایش شبیه کُلاه نیست اما تصویر سرما را یادآوری میکند تداعی کنید. دقت داشته باشید که هرچه تداعی شخصیتر باشد، ماندگارتر خواهد بود. وقتی که میخواهید از این تکنیک استفاده کنید، بسیار مهم است که نکات زیر را در نظر بگیرید:
- تداعیها باید سریع و ساده باشند
- از تداعیهای خیلی پیچیده پرهیز کنید
- ترجیحا تداعی را خودتان بسازید
- تداعی را همراه با تلفظ صحیح لغت انجام دهید

چگونه با تمرین روزانه لغات انگلیسی را دائمی حفظ کنیم؟
حتی بهترین تکنیکهای حافظه بدون تمرین منظم روزانه نتیجه کامل نخواهند داشت. تمرین روزانه باعث میشود لغات انگلیسی بهطور مداوم در ذهن فعال بمانند و بهتدریج به بخشی از دانش زبانی شما تبدیل شوند. به همین علت، برای حفظ لغات زبان انگلیسی بسیار مهم است که این تکنیک را نیز در نظر بگیرید. تمرین کوتاه اما مداوم، اثر بسیار بیشتری نسبت به مطالعه سنگین و مقطعی دارد. از جمله دلایل اصلی که باعث این مسئله میشوند، میتوانیم موارد زیر را نام ببریم:
- مغز به یادگیری تدریجی عادت میکند
- فراموشی به حداقل میرسد
- اعتمادبهنفس در استفاده از لغات افزایش مییابد
- لغات سریعتر وارد مکالمه و نوشتار میشوند
اگر به دنبال یک برنامه ساده تمرین روزانه لغات انگلیسی هستید، میتوانید با این برنامه ۱۵ تا ۲۰ دقیقهای شروع کنید:
- مرور لغات قبلی (۵ دقیقه)
- یادگیری ۳ تا ۵ لغت جدید با تصویرسازی یا تداعی (۵ دقیقه)
- ساخت جمله یا داستان کوتاه با لغات جدید (۵ دقیقه)
- مرور لغات طبق تکرار هوشمندانه (۵ دقیقه)
برای اینکه تمرین شما یکنواخت نشود و بتوانید با حفظ انگیزه خود، این مسیر را به طور مرتب طی کنید، بهتر است از راهکارهای کاربردی مثل نوشتن جملات کوتاه روزانه، استفاده از لغات در مکالمه یا پیامها، گوش دادن به پادکست یا ویدئو و استخراج لغات و مرور فلشکارتها قبل از خواب استفاده کنید. همچنین باید بدانید که بسیاری از زبانآموزان تصور میکنند تمرین روزانه باید زمانبر باشد، اما این در حالی است که تمرین کوتاه اما مستمر موثرتر خواهد بود و البته نباید فراموش کنید که کیفیت تمرین مهمتر از کمیت آن است.
به طور کلی، با استفاده از تکنیکهای حافظه مانند تصویرسازی ذهنی، داستانسازی، تکرار هوشمندانه، تداعی و تمرین روزانه میتوانید لغات انگلیسی را به شکلی یاد بگیرید که برای همیشه در ذهن شما باقی بمانند. یادگیری اصولی، کلید موفقیت در زبان انگلیسی است.
سخن پایانی
بعد از اینکه با تکنیکهای جدید حفظ لغات زبان انگلیسی آشنا شدید، باید بدانید که یادگیری زبان انگلیسی نیازمند این است که در یک دوره آموزشی حرفهای شرکت کنید که در آن از جدیدترین متدهای روز دنیا برای آموزش استفاده شود. آموزشگاه زبان ایرانمهر، یکی از بهترین و معتبرترین آموزشگاههایی است که میتوانید در کلاسهای آن ثبتنام کنید. در این آموزشگاه شما میتوانید به جدیدترین متدهای روز دنیا دسترسی پیدا کرده و از تجربیات مربیان و مدرسان با سابقه بالای ما بهرهمند شوید.
برای ثبتنام در این کلاسها و دریافت یک مشاوره اولیه در این زمینه، کافی است که همین حالا با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
چرا لغات انگلیسی را زود فراموش میکنیم؟
چون اغلب لغات را بهصورت طوطیوار و بدون استفاده در جمله یا مرور منظم یاد میگیریم. این روش باعث فعال نشدن حافظه بلندمدت میشود.
بهترین روش برای حفظ لغات انگلیسی چیست؟
ترکیب چند روش مانند تصویرسازی ذهنی، تکرار هوشمندانه و استفاده از لغت در جمله بهترین نتیجه را میدهد، نه تکیه بر یک روش واحد.
بهتر است روزانه چند لغت انگلیسی یاد بگیریم؟
یادگیری ۳ تا ۵ لغت در روز بهصورت عمیق و کاربردی بسیار موثرتر از حفظ تعداد زیادی لغت بدون تمرین است.
آیا فلشکارتها برای حفظ لغات زبان انگلیسی مفید هستند؟
بله، اگر همراه با تکرار هوشمندانه و ساخت جمله استفاده شوند، فلشکارتها یکی از موثرترین ابزارهای یادگیری لغات هستند
بیشتر بخوانید: چگونه با روش The W.R.A.P واژگان انگلیسی را به خاطر بسپاریم؟
بیشتر بخوانید:موثرترین و کارآمدترین راه یادگیری یک زبان
منابع:











