یکی از مباحث گرامری در آموزش زبان انگلیسی، مبحث جمله‌واره‌های قیدی است. این موضوع مربوط به سطح A2 دانش زبانی بوده و چندان دشوار نیست؛ به ویژه اگر شما مبحث قید را به‌خوبی بشناسید و انواع قیدها را به یاد داشته باشید. با وجود سادگی بحث برای بیشتر زبان آموزان، گاه ممکن است گروهی از آنها در این موضوع اشکالاتی داشته باشند. اگر شما نیز جزو این دسته از افراد هستید یا می‌خواهید این مبحث را مرور کرده و آن را در ذهن خود تبیت کنید؛ تا پایان این مطلب با ما همراه باشید چرا که قصد داریم جمله واره های قیدی در زبان انگلیسی را سریع و به زبانی ساده بررسی کنیم.
جملهواره قیدی چیست؟
پیش از آشنایی با جمله‌واره‌های قیدی در گرامر زبان انگلیسی، لازم است دو مفهوم قید و شبه جمله را به درستی بشناسید. پس بیایید نخست این دو مورد را با تعریفی کوتاه و به‌شکل ساده مرور کنیم:
قید (Adverb): کلمهای که برای توصیف یک فعل، صفت یا قید دیگر به کار میرود.
شبه جمله (Clause): این ساختار گرامری که به آن جملهواره نیز می‌گویند؛ خصوصیات جمله کامل را ندارد اما مانند آن دارای نهاد و گزاره است. مفهوم شبه جمله گاه می‌تواند مستقل باشد و گاه وابسته. مثال:
| I am a teacher who has been working (teaching) for ages. | ||
| 2 | 1 | |
| 1= شبه جمله مستقل (Independent Clause)
2= شبه جمله وابسته/ پیرو/ تبعی (Dependent Clause/ subordinate clause) | ||
بهتر است با تعریف شبه جمله قیدی (Adverbial Clause) به مبحث اصلی بازگردیم. به گروهی از کلمات که مانند یک قید عمل میکنند، جملهواره قیدی میگوییم. همه آنها مانند اقسام دیگر شبه‌جمله دارای Subject و Verb هستند. از آنجا که این جملهوارهها در جمله نقش قیدی دارند، قوانین حاکم بر قیدها در مورد آنها نیز صادق است. به بیان دیگر، این ساخت‌ها را می‌توان از جمله حذف کرد بدون آنکه جمله از نظر دستوری اشتباه شود. در این جملهوارهها، تمرکز ما بر قیدهایی است که توصیف‌کننده‌های «فعل» هستند.
همانطور که قیدها به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند، این Clauseها نیز می‌توانند درباره موارد گوناگون باشند و افعال گوناگون را توصیف کنند. به عنوان مثال، یک Adverbial Clause می‌تواند درباره چگونگی، زمان، مکان و یا دلیل رخداد فعلی صحبت کند. البته شبه‌جمله‌های قیدی انواع دیگری نیز دارند و به همین چهار مورد محدود نمی‌شوند. نکته دیگری که باید درباره این ساختارهای دستوری بدانیم آن است که به‌طور معمول، شبه‌جمله‌های قیدی با حروف ربط/ پیوندهای وابسته‌ساز آغاز می‌شود. در ادامه هر یک از آنها را به‌طور خلاصه با هم بررسی می‌کنیم.
دوره های آموزش زبان انگلیسی |
|
| دوره حضوری | آموزش زبان انگلیسی برای کودکان |
| دوره حضوری | آموزش زبان انگلیسی برای نوجوانان |
| دوره حضوری | آموزش زبان انگلیسی برای بزرگسالان |
قید زمان
اگر جملهواره قیدی درباره زمان انجام کار یا فعل صحبت کند؛ یا به دیگر سخن، به عنوان قید زمان به کار رود به آن Clause of time می‌گویند. رایج‌ترین حروف پیوند هنگام به‌کارگیری بندهایی که اطلاعاتی درباره زمان وقوع فعل به ما می‌دهند، شامل موارد زیر است:
- after
- until
- later
- since
- while
- when
- before
- during
- as long as
- as soon as
- sometimes
به این مثال‌ها توجه کنید:
| David will stay here until you get back. |
| دیوید این جا خواهد ماند تا شما برگردید. |
| I saw John when he was crossing the road. |
| تام را دیدم وقتی که داشت از خیابان رد می‌شد. |
| You can go outside to play as long as you come back before it gets dark. |
| می‌توانید برای بازی به بیرون بروید تا وقتی که قبل از تاریک شدن هوا برگردید. |
| They cleaned the house as soon as we left |
| به محض اینکه ما رفتیم آنها خانه را تمیز کردند. |
| We waited all day. |
| تمام روز منتظر ماندیم. |
| I will tell Sarah when I see her. |
| وقتی سارا را ببینم به او خواهم گفت. |
چند نکته کوتاه:
- همانطور که در مثال‌های اول و آخر می‌بینید اگر زمان فعل جمله مربوط به آینده باشد، زمان فعل به کار رفته در بند پیرو، به صورت حال خواهد بود.
- این بندهای قیدی را در پاسخ به When، What time، How long و How often به کار می‌بریم.
- در این جمله‌ها when نباید با کلمه پرسش اشتباه گرفته شود.
- در این کاربرد دستوری، نظم جمله شما پس از when خبری خواهد بود.
افزون بر این‌ها، توجه داشته باشید که when و همانندهای آن نظیر before و after توجه شنونده را به طول زمان نمی‌برند بلکه هدف، بیان واقعه‌ای است. اما while توجه را به سوی طول زمان می‌برد و همراه آن می‌توان فعل را به صورت ساده یا استمراری به‌کار برد. مثال:
| We’ll go shopping after you go to bed. |
| We’ll go shopping while you take/ are taking a nap. |
قید مکان
بندهای قیدی توصیف‌کننده مکان وقوع فعل را Clause of place می‌نامند. حرف پیوند مربوط به آنها where است. همچنین درباره این جملهوارهها با کلمه «where» پرسش می‌کنیم. مثال:
| They found the book where they had left it. |
| کتاب را جایی پیدا کردند که گذاشته بودند. |
| He was standing where you are standing now. |
| او همان جایی ایستاده بود که تو الآن ایستادی. |
| This is the room where I like most. |
| این اتاقی است که من از همه بیشتر آن را دوست دارم. |
نکته: در جمله‌هایی که بند قیدی آنها بر مکان دلالت دارد، where را نباید با کلمه پرسش اشتباه گرفت. همچنین پس از آن نظم جمله به‌صورت خبری است.
قید حالت
به این شبه‌جمله‌های قیدی Adverbial clauses of manner می‌گویند. این موارد چگونگی یا حالت انجام فعل را توضیح می‌دهند و به همین دلیل با «How» درباره آنها سوال می‌پرسیم. بعضی از حروف ربط آن به این صورت است:
- as
- like
- as if
- as though
مثال زیر را در اینباره ببینید:
| She talked to me like I was an idiot. |
| او طوری با من حرف زد که انگار ابله‌ام (هستم). |
| Do you know how we can apply for a job? |
| آیا می‌دانید چگونه می‌توانیم برای کار اقدام کنیم؟ |
جمله‌واره‌های قیدی مربوط به دلیل
این شبه‌جمله‌های قیدی را با نام adverbial clause of reason می‌شناسیم. در واقع این جملهوارهها توضیح‌دهنده دلیل انجام یک فعل هستند. حروف پیوند این بندهای قیدی معمولاً شامل این موارد است:
- as
- for
- since
- given
- because
به مثال‌های زیر توجه کنید:
| We had to stay there because we were very tired. |
| مجبور بودیم آنجا بمانیم چون خیلی خسته بودیم. |
| I lent Ali the money because he needed it. |
| به علی پول قرض دادم زیرا به آن نیاز داشت. |
| The old man was sad, for all his friends had died. |
| پیرمرد غمگین بود زیرا همه دوستانش مرده بودند. |
نکته‌ای که در اینجا باید به آن توجه کرد این است که امروزه استفاده از as و for به مفهوم bacause، چندان رایج نیست و آنها را با این مفهوم خاص معمولاً (تنها) در نوشته‌های رسمی، ادبی یا قدیمی می‌توان دید. همچنین در چنین کاربردی، بند پایه از بقیه جمله به وسیله یک ویرگول جدا می‌شود.
نکته دیگر این است که برای پرسش درباره بندهای قیدی مربوط به قصد یا دلیل، از کلمه پرسشی «Why» استفاده می‌کنیم.
| Why did you light the fire? … so that the children get warm. |
|
Why did you lend Ali? … Because he needed it. |
دقت کنید، جملاتی که تنها دارای بند تابع باشند و با هم پیوند آغاز شوند جمله کامل نیستند؛ بنابراین، در پاسخ به پرسش بالا، همانطور که می‌بینید جمله باید به‌صورت کامل بیان شود. البته گاهی ممکن است در زبان گفتاری از این جملات را کامل استفاده کنیم یا حتی در مواردی مثل آگهی‌های تبلیغاتی یا مطالب و نوشته‌های روزنامه‌ها و مجلات چنین چیزی را مشاهده کنیم. اما باید دقت کنیم که به لحاظ دستوری، پاسخ درست به این پرسش‌ها در اصل همان جوابی است که در قالب جمله کامل بیان شده باشد. پس بکوشید این نکته را به ویژه در مکالمات رسمی و مواردی از این دست به یاد داشته باشید.
جمله‌واره‌های قیدی مربوط به هدف و قصد
این جملهوارهها Adverbial clause of purpose نام دارند و هدف و قصد انجام فعل را نشان می‌دهند. برای پرسش درباره آن ها از «Why» استفاده می‌کنیم. حروف ربط رایجی که همراه آنها به کار می‌بریم عبارتند از:
- so that
- in case
- in order to
- in order that
مثال:
| We lighted the fire so that the children could get warm. |
| آتش روشن کردیم تا بچه‌ها گرم شوند. |
| She opened the door quietly in order to not wake the kids up. |
| او در را به آرامی باز کرد تا بچه‌ها را بیدار نکند. |
معمولاً در بندی که حرف پیوند so that در آن وجود دارد، فعل با یکی از فعل‌های کمکی می‌آید.
نکته‌ها:
- برخی شبه‌جمله‌های قیدی نیز وجود دارند که درباره نتیجه فعل صحبت میکنند. این موارد را هم می‌توان در پاسخ به «Why» آورد. حروف ربط این جملهوارهها شامل: ..that, such…that است.
- جمله‌ای که همراه با پیوند وابسته‌ساز in order to بیان می‌شود، تشکیل جمله ترکیبی نمی‌دهد. مثال:
| He crossed the street in order to get the other side. |
| برای (به قصد) رسیدن به طرف دیگر، از عرض خیابان عبور کرد. |
بندهای قیدی مربوط به مقدار یا مقایسه
این موارد که آنها را به نام Adverbial clauses of degree می‌شناسیم، درباره اینکه یک کار (فعل) تا چه مقدار انجام شده است صحبت میکنند. از حروف پیوند وابسته‌ساز آن می‌توان موارد زیر را نام برد:
- than
- as … as
- so … as
جمله‌واره‌های قیدی مربوط به تضاد
این جملهوارهها، که با عنوان قید پذیرش نیز آموزش داده می‌شوند، را Adverbial clause of concession می‌نامند. هنگامی که دو قسمت جمله ترکیبی در تضاد با یکدیگر باشند، برای توصیف فعل از این نوع شبه‌جمله استفاده می‌کنیم. حروف ربط زیر را می‌توان همراه آنها به کار برد:
- while
- even if
- whereas
- although
- even though
مانند مثال‌های زیر:
| I will attend the meeting even though I don’t feel well. |
| با وجود اینکه حالم خوب نیست در جلسه شرکت خواهم کرد. |
| She must be about 30, whereas her husband looks about 40. |
| او باید 30 ساله باشد، در حالی‌که همسرش حدوداً 40 ساله به نظر می‌آید. |
| I cannot accept that, although I appreciate your offer. |
| از پیشنهادت ممنونم ولی نمی‌توانم آن را بپذیرم. |
چند نکته مهم درباره شبه‌جمله‌های قیدی
- ساختار جمله در این جملهوارهها فارغ از نوع آنها به صورت زیر است:
| Dependent Clause / Adverbial Clause | Main Clause | ||
| Clause Marker +Subj + Predicate | Subj + Predicate | ||
| we were tired | because | We stayed there | Sample |
| I see him | when | I will tell him | |
- برای تشخیص جملهواره قیدی باید به جایگاه ویرگول در آن دقت کرد.
اگر شبه جمله در آغاز جمله آمده باشد، ویرگول پس از آن قرار خواهد گرفت. مثال:
| Even though he never went to college, he owns a thriving business. |
| با وجود اینکه هرگز به کالج نرفته، کسب و کار پر رونقی دارد. |
هنگامی‌که جملهواره قیدی در آخر جمله قرار گرفته باشد، کار شناسایی آن اندکی پیچیده خواهد شد؛ چراکه وجود داشتن یا نداشتن ویرگول به ضروری (عبارت محدودکننده) بودن یا نبودن بند قیدی بستگی دارد. و در حالت نخست (ضروری) از ویرگول استفاده نمی‌شود.
- به حروف ربط/ پیوندهای وابسته‌ساز subordinating conjunction یا Clause Marker می‌گویند.
- در موارد مختلف و بسته به موقعیت، مفهوم، نوع و کاربرد حروف ربط، می‌تواند از این موارد نیز استفاده کرد:
- however
- wherever
- whatever
- whenever
نکات دیگری درباره این ساختار گرامری وجود دارد که در این مقاله به آن نپرداختیم چراکه قصد ما تنها معرفی مختصر و به زبان ساده انواع جمله واره های قیدی در زبان انگلیسی بود. برای اطلاعات بیشتر باید به منابع تکمیلی مراجعه کنید یا از اساتید مجرب یاری بخواهید. این منابع و افراد می‌توانند برای درک بهتر شما از این مبحث، تمرین‌هایی را نیز در اختیارتان قرار دهند.
یکی از تمرین‌های بسیار مفید، کاربردی و درعین‌حال جذابی که به‌طورکلی در مورد قیدها می‌توانید انجام دهید این است که بکوشید فعل جمله‌ها را با یک کلمه، عبارت و یا جملهواره توصیف کنید برای درک بهتر موضوع به مثال زیر دقت کنید:
| Olivia will sit … | |
| (Word)کلمه | Olivia will sit there. |
| (Phrase)عبارت | Olivia will sit in the corner. |
| جملهواره (Clause) | Olivia will sit where she always sits. |
موسسه ایرانمهر
آموزشگاه زبان ایرانمهر با 20 سال سابقه درخشان در زمینه آموزش زبان‌های خارجی، با مجوز رسمی از وزارت آموزش و پرورش در شمار بهترین آموزشگاه‌های ایران در زمینه آموزش زبان‌های روز دنیا از جمله انگلیسی، فرانسه، آلمانی، اسپانیایی، ترکی استانبولی و … است.
برگزاری کلاس‌های آموزش زبان بصورت حضوری و غیرحضوری در کنار تنوع دوره‌ها، همراه با سطوح بالای استانداردهای روز دنیا در حوزه آموزش زبان و همچنین استفاده از پیشرفته‌ترین امکانات آموزش و یادگیری زبان، سبب اطمینان زبان‌آموزان از کیفیت بالای آموزشی موسسه زبان‌های خارجی ایرانمهر شده است.
- امکان شرکت در کلاس‌های حضوری و یا آنلاین
- متنوع و گسترده بودن ساعات و روزهای کلاسی
- مشاوره و تعیین سطح رایگان برای تمامی سنین در همه زبان‌ها
- پشتیبانی آموزشی و جلسات رفع اشکال رایگان و وجودِ کتابفروشی در تمامی شعب
- بهره‌گیری از جدیدترین و به روزترین کتب، روش‌های تدریس و سیستم آموزشی زبان در دنیا
- بهره‌مندی از اساتید مجرب آموزش زبان در برگزاری دوره‌های خصوصی و نیمه گروهی تمامی زبان‌ها
- برگزاری آزمون‌های آزمایشی و بین‌المللی دانشگاه کمبریج انگلستان CPE، FCE، PET، KET و …
- برگزاری کلاس‌های CMC (Conversation & Movie Club) جهت ارتقاء مهارت شنیداری فیلم و اخبار
- توجه خاص به اصل مشتری‌مداری، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی مناسب به مراجعین، و پشتیبانی آموزشی همه‌جانبه
بخشی از امکانات، خدمات و مزایای ایرانمهر به شمار میرود. همچنین ایرانمهر اولین آموزشگاه زبان زنجیره‌ای کشور به‌شمار میرود که امکان ارائه خدمات آموزشی به چهار زبان خارجی (انگلیسی، فرانسه، آلمانی، و ترکی استانبولی) را در قالب کلاس‌های گروهی، نیمه‌گروهی، و خصوصی در تمام سطوح و برای کلیه گروه‌های سنی فراهم آورده است. ناگفته نماند که تمامی اساتید زبان انگلیسی بزرگسال آموزشگاه ایرانمهر، دارای مدارک داخلی و بین‌المللی مهارت تدریس از جمله TTC، TKT، TESOL و CELTA DELTA هستند.
جمع‌بندی نهایی
انواع جملهوارهها به دو دسته شبه‌جمله وصفی/توصیفی (Relative/ Adjective clause) و شبه‌جمله قیدی (Adverbial clause) تقسیم می‌شوند. بندها یا جمله‌واره‌های قیدی انواع مختلفی دارند و همه آنها اطلاعاتی درباره فعل جمله به ما می‌دهند. در این مقاله کوشیدیم مهم‌ترین و پرکاربردترین جمله واره های قیدی در زبان انگلیسی را با ذکر مثال‌هایی بررسی کنیم.
بیشتر بخوانید: آموزش عبارت های اسمی در انگلیسی
بیشتر بخوانید: آشنایی با Adverb Clause و انواع رابط‌های قیدی
نظر خود را با ما در میان بزارید