جمع اسامی در زبان آلمانی از اهمیت زیادی در زبان آلمانی و گرامر این زبان برخوردار بوده و میتواند روی درک درست ساختار جملات، ضمایر و حروف تعریف و حتی افعال تاثیرگذار باشد. برای جمع بستن یک اسم در زبان آلمانی، چندین قاعده مختلف وجود دارد و علاوه بر آن، برخی از اسامی نیز هیچ قاعدهای برای این کار ندارند. در ادامه این مطلب قصد داریم کمی بیشتر درباره این موضوع صحبت کرده و اطلاعات مفید و کاربردی را در اختیار شما قرار دهیم. پس با ما همراه باشید!
چرا جمع بستن در آلمانی مهم است؟
جمع اسامی در زبان آلمانی، از اهمیت بسیار زیادی در گرامر این زبان برخوردار است. یادگیری اصول و قواعدی که برای این کار وجود دارند، میتواند مزایای متعددی برایتان به همراه داشته باشد که در جدول زیر، به بررسی این مزایا میپردازیم:
مزایا | توضیحات |
درک درست جمله | در آلمانی، جمع بودن یا نبودن یک اسم، میتواند روی معنای جمله تاثیرگذار باشد. مثلا das Kind به معنای کودک و die Kinder به معنای کودکان است. |
تاثیر روی ضمایر و حروف تعریف der/die/das | در حالت جمع، همیشه حرف تعریف die استفاده میشود (صرف نظر از جنسیت اسم در حالت مفرد). این موضوع حتی روی ضمایر هم تاثیر میگذارد. مثلا er ist klein به معنای او (مذکر) کوچک است اما sie sind klein به معنای آنها کوچک هستند است. |
تاثیر روی صرف فعل | فعلها در زبان آلمانی، با توجه به جمع یا مفرد بودن فاعل تغییر میکنندو دو مثال زیر را ببینید: 1- Das Kind spielt. (کودک بازی میکند) 2- Die Kinder spielen. (کودکان بازی میکنند) |
تفاوتهای معنایی و کاربردی | گاهی حتی شکل جمع یک اسم، میتواند معنای متفاوتی نسبت به حالت مفرد داشته باشد. مثلا das Wort → die Worter به معنای واژهها (چند تک واژه) است اما das Wort → die Worte ( برای چند جمله به کار میرود) |
پس همانطور که شما هم مشاهده میکنید، یادگرفتن درست حالت جمع در زبان آلمانی، تقریبا یکی از مهمترین اقداماتی است که باید در آموزش زبان آلمانی برای نوجوانان و بزرگسالان انجام دهید.

قوانین کلی جمع بستن اسامی
برای جمع اسامی در زبان آلمانی قوانین کلی وجود دارند که حتما باید این قوانین را در نظر داشته باشید تا بتوانید به شکلی درست اسامی مختلف را جمع ببندید. در این بخش، قصد داریم برخی از مهمترین این قوانین را برایتان توضیح دهیم:
1- جمع با پسوند -e
این پسوند، در بیشتر موارد برای جمع بستن اسمهای مذکر و خنثی کوتاه مورداستفاده قرار میگیرد. وقتی که از آن استفاده میکنید، معمولا حروف umlaut (a, o, u) هم روی حروف صدادار قرار میگیرند. برای مثال، نمونههای زیر را بررسی کنید:
- der Hund → die Hunde (سگ <- سگها)
- das Buch → die Bucher (کتاب <- کتابها)
- der Tag → die Tage (روز <- روزها)
2- جمع با پسوند en/-n-
این پسوند، معمولا وقتی استفاده میشود که شما قصد جمع بستن اسامی مونث و بعضی از اسامی مذکر را داشته باشید. در صورتی که اسم مدنظرتان به er، el یا e ختم شود، اغلب برای جمع بستن آن نیازمند استفاده از پسوند -n هستید. برای درک درست و بهتر این موضوع، بهتر است مثالهای زیر را به دقت بررسی کنید:
- die Frau → die Frauen (زن <- زنان)
- die Lampe → die Lampen ( چراغ -> چراغها)
- der Lehrer → die Lehrer (معلم -> معلمان)
3- جمع با پسوند -er
این پسوند، در بیشتر موارد برای اسامی خنثی کوتاه استفاده میشود. در این حالت، معمولا umlaut روی حروف صدادار اضافه میشود. در ادامه، چند مثال را درباره نحوه جمع بستن با این پسوند برای شما آوردهایم:
- das Kind → die Kinder (کودک <- کودکان)
- das Haus → die Hauser (خانه <- خانهها)
- das Wort → die Worter (واژه <- واژهها)
4- جمع با پسوند -s
در نهایت آخرین پسوندی که برای جمع بستن اسامی در زبان آلمانی استفاده میشود پسوند -s است. این پسوند، معمولا برای اسامی بیگانه (اسامی که از زبانهای دیگر وارد آلمانی شدهاند)، کوتاه یا مخففها استفاده میشود. مثالهای زیر را مشاهده کنید:
- das Auto → die Autos (ماشین <- ماشینها)
- das Hotel → die Hotels (هتل <- هتلها)
- der Chef → die Chefs (رئیس <- روسا)
در خصوص پسوندهایی که برای جمع بستن اسامی در زبان آلمانی استفاده میشوند، بهتر است به نکات زیر نیز توجه داشته باشید:
- اکثر اسامی مونث با استفاده از -n یا -en جمع بسته میشوند.
- اکثر اسامی خنثی کوتاه با er + umlaut یا فقط -er جمع بسته میشوند.
- اسامی خارجی یا کوتاه معمولا با پسوند -s جمع بسته میشوند.
- فراموش نکنید که همیشه استثنا وجود دارد. پس بهتر است کلمات و اسامی استثنا را به حافظه خود بسپارید.

اسامی با جمعهای بیقاعده
جمع اسامی در زبان المانی همیشه به وسیله پسوندها جمع بسته نمیشوند. گاهی اوقات، هیچگونه قاعدهای در جمع بستن این اسامی وجود ندارد. به همین علت، در این بخش قصد داریم برخی از این اسامی و نحوه جمع بستن آنها را نیز برای شما توضیح دهیم:
1- تغییر Umlaut بدون پسوند
برخی از اسامی در زبان آلمانی وجود دارند که با تغییر a → a, o → o, u → u جمع بسته میشوند. در این نوع جمع بستن، هیچگونه پسوندی به اسم اضافه نمیشود. پس باید حتما آنها را حفظ کنید. در ادامه، چند مثال کاربردی را در این خصوص برای شما آوردهایم:
- der Mann → die Manner (مرد <- مردها)
- der Apfel → die Apfel (سیب <- سیبها)
- der FuB → die FuBe (پا <- پاها)
2- تغییر کامل یا گرفتن شکل خاصی در اسامی
برخی از اسامی هیچ قانون مشخصی برای جمع بستن ندارند. در واقع شکل جمع آنها کاملا متفاوت با شکل مفرد این اسامی است. برای اینکه به شکل بهتری این مسئله را درک کنید، مثالهای زیر را به دقت بررسی کنید:
- der Mensch → die Menschen ( انسان <- انسانها)
- der See → die Seen (دریاچه <- دریاچهها)
- der Loffel → die Loffel (قاشق <- قاشقها)

استثناها و نکات کاربردی
با وجود اینکه جمع اسامی در زبان آلمانی قواعد مخصوص به خود را دارد، اما فراموش نکنید که همیشه در این زمینه استثناهایی نیز وجود دارند. این استثناها معمولا از قواعد خاصی پیروی نمیکنند و بهترین گزینه برای یادگیری آنها، حفظ کردنشان است.
همانطور که در بخشهای قبلی گفتیم، اکثر اسامی مونث معمولا با استفاده از -n یا -en جمع بسته میشوند. اما برخی از اسامی کوتاه مونث یا اسامی خارجی مونث وجود دارند که ممکن است -s بگیرند:
die Mama → die Mamas (مامان <- مامانها)
از سوی دیگر، گفتیم که اسامی خنثی کوتاه اغلب er + Umlaut میگیرند، اما بعضی از اسامی خنثی کوتاه در زبان آلمانی ممکن است بدون Umlaut جمع بسته شوند:
das Auto → die Autos
گفتیم که حروف صدادار a، u و o در برخی از اسامی جمع ممکن است تغییر کرده و به Umlaut تبدیل شوند. اما این موضوع درباره تمامی اسامی صدق نمیکند، مثال زیر را ببینید:
der Lehrer → die Lehrer
در آموزش خصوصی زبان آلمانی برای کودکان و بزرگسالان، باید دقت داشته باشید که برای جمع بستن اسامی مرکب، معمولا اسم اصلی (آخرین بخش) جمع بسته میشود. دو مثال زیر را ببینید:
der Apfelbaum → die Apfelbaume (درخت سیب <- درختان سیب)
das Haustier → die Haustiere (حیوان خانگی <- حیوانات خانگی)
علاوه بر این، بهتر است چهار نکته زیر را نیز در زمان جمع بستن اسامی در زبان آلمانی مدنظر داشته باشید:
- همیشه آرتیکل(حرف تعریف) مفرد و جمع را همراه اسم یاد بگیرید. مثلا der Tisch → die Tische
- هنگام صرف فعل، مفرد و جمع فاعل متفاوت صرف میشوند. مثال: der Hund spielt → die Hunde spielen
- برای اسامی خارجی و اختصاری، معمولا بهترین گزینه برای جمع بستن اضافه کردن پسوند -s است: der Park → die Parks
- تمرین با جملات واقعی بهتر از حفظ کردن پسوندها است. پس بهتر است به طور مرتب این پسوندها را در جملات واقعی تمرین کنید.

تمرینها و مثالهای واقعی
برای اینکه بتوانید جمع اسامی در زبان آلمانی را به بهترین شکل ممکن بیاموزید، در این بخش چند تمرین متنوع و مثال برایتان آوردهایم که به شما کمک میکند تا به این موضوع مسلط شوید:
تمرین اول
جملات زیر را در نظر گرفته و اسامی را به حالت جمع تبدیل کنید:
Der Hund ist groB. → … sind groB.
Das Buch liegt auf dem Tisch. → … liegen auf den Tischen.
Die Frau kocht. → … kochen.
Der Apfel ist rot. → … sind rot.
Das Auto ist neu. → … sind neu.
پاسخ این سوالات به ترتیب به شکل زیر است:
Die Hunde
Die Bucher
Die Frauen
Die Apfel
Die Autos
تمرین دوم تشخیص حروف تعریف جمع
به تمرینات زیر دقت کرده و مشخص کنید که کدام حروف تعریف برای جمع گزینه مناسبی هستند؟
Kinder spielen im Park. (der/die/das)…
Lehrer arbeiten hart. (die/das/der)…
Autos sind teuer. (die/das/der)…
Frauen trinken Kaffee. (der/die/das)…
پاسخها به شکل زیر هستند:
Die
Die
Die
Die
تمرین سوم
جملههای زیر را بررسی کرده و آنها را با جمع صحیح + Umlaut تکمیل کنید:
Der Mann hat ein Buch. → … haben Bucher.
Der Apfel ist suB. → … sind suB.
Der Sohn spielt im Garten. → … spielen im Garten.
پاسخها:
Die Manner
Die Apfel
Die Sohne
یکی از نکات بسیار مهمی که در هنگام تمرین جمع اسامی در زبان آلمانی باید به آن دقت داشته باشید، این است که همیشه باید اسم + حروف تعریف + فعل را به همراه یکدیگر تمرین کنید. این موضوع به شما کمک میکند تا در آینده برای جملهسازی و مکالمه مشکل خاصی نداشته باشید.
جدول دستهبندی اسامی رایج
یکی از موارد بسیار مهمی که در آموزش خصوصی زبان آلمانی معمولا تمرکز زیادی روی آن وجود دارد، مربوط به دستهبندی اسامی رایج است. در جدول زیر، این دستههای را به شما ارائه دادهایم تا در زمان جمع بستن و تمرین کردن، بتوانید از آن استفاده کنید:
نوع جمع | پسوند/تغییر | جنسیت معمول | نمونه اسامی آلمانی | معنی فارسی | نکته | |
جمع با -e | گاهی اوقات ممکن است با Umlaut بیاید | مذکر / خنثی |
| سگ <- سگها | اغلب کوتاه با Umlaut اختیاری | |
جمع با -n یا -en | -n / -en | مونث (گاهی مذکر) |
| زن<- زنان چراغ<- چراغها | اکثر اسامی مونث همین قانون را دارند. | |
جمع با -er + Umlaut | -er + Umlaut (a→a, o→o, u→ü) | خنثی / مذکر کوتاه |
| کودک <- کودکان کتاب <- کتابها | اغلب برای اسمهای خنثی کوتاه استفاده میشود. | |
جمع بدون پسوند (فقط Umlaut) | Umlaut | مذکر / خنثی | der Mann → die Manner der Apfel → die Apfel | مرد <- مردها سیب <- سیبها | همه اسامی مذکر و خنثی کوتاه نیستند، استثنا دارد. | |
جمع با -s | -s | اسامی خارجی/ کوتاه / اختصاری | das Auto → die Autos der Chef → die Chefs | ماشین <- ماشینها رئیس <- روسا | رایج برای اسامی خارجی و مخففها | |
جمع بیقاعده / تغییر شکل کامل | تغییر شکل غیرقابل پیشبینی | همه | der Mensch → die Menschen das Ei → die Eier der Loffel → die Loffel | انسان <- انسانها تخم مرغ <- تخم مرغها قاشق <- قاشقها | باید حفظ شود، نمیتوان از قانون کلی آنها را پیشبینی کرد. | |
اسامی مرکب | معمولا اسم آخر جمع میشود | همه | der Apfelbaum → die Apfelbaume das Haustier → die Haustiere | درخت سیب <- درختان سیب حیوان خانگی <- حیوانات خانگی | تمرکز روی بخش آخر اسم مرکب |
سخن پایانی
بعد از اینکه با جمع اسامی در زبان آلمانی آشنا شدید، احتمالا شما هم علاقهمند هستید تا زبان آلمانی را به شکلی کاملتر بیاموزید. یکی از بهترین گزینهها برای انجام این کار شرکت در یک دوره آموزش زبان آلمانی است. آموزشگاه زبان ایرانمهر یکی از بهترین آموزشگاههای تخصصی است که در این زمینه فعالیت کرده و خدمات خود را به شما ارائه میدهد. برای ثبتنام در کلاسهای آموزشی این آموزشگاه، کافی است که همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
جمع اسامی مونث معمولا با چه پسوندی ساخته میشود؟
اغلب برای این کار از پسوند -n یا -en استفاده میشود.
آیا همه اسامی خنثی کوتاه Umlaut میگیرند؟
خیر، بعضی از آنها تنها پسوند میگیرند و نیازی به Umlaut ندارند.
جمع اسامی کوتاه مذکر معمولا به چه شکل ساخته میشود؟
اغلب -e یا -er در کنار Umlaut میگیرد.
بیشتر بخوانید: انواع اسم در زبان آلمانی
بیشتر بخوانید:ضمایر آلمانی: راهنمایی بامزه برای زبانآموزان صفر کیلومتر
منابع :