بررسی اجمالی سه وجه فعل در زبان آلمانی

آیا خلق و خوی شما حساس است؟

از دیدن افراد حساس، هنر ناب یا معماری قابل توجه آلمان هیجان زده می شوید؟

یا ذاتا و به طور طبیعی دمدمی مزاج هستید؟

اگر در حال یادگیری زبان آلمانی هستید، بهتر است که حساس باشید!

البته مشکلی ندارد اگر نخواهید درباره احساسات یا علایق شخصی تان با کسی صحبت کنید، چون در این مقاله هم قرار نیست درباره حالت های احساسی و زیبایی شناختی صحبت کنیم.

در حال حاضر می خواهیم درباره حالت های (وجه) گرامری (grammatical moods) صحبت کنیم.

پیش از آنکه فریاد بکشید که این بدتر است، به شما اطمینان می دهیم در این مقاله قرار نیست روش های کنترل خشم را به شما بگوییم.

به علاوه، حالت ها یا همان وجه یکی از قسمت های مهم گرامر آلمانی است.

درست مثل انواع دیگر وجه ها و حالت ها، درک این مبحث هم برای اینکه خودتان را با روشی درست ابراز کنید، بسیار مهم است.

وجه دستوری (moods) در زبان آلمانی چیست و چرا باید  آن ها را بلد باشیم؟

وجه دستوری یا حالت جمله، اطلاعات زیادی درباره قصد و نیت گوینده به ما می گوید و به همین دلیل برای درک معنی گوینده بینش و درک بیشتری خواهیم داشت.

در زبان آلمانی، قسمتی که حالت جمله را بیان می کند، قالب فعل در جمله است.

به عبارت ساده تر، فعل جمله نشان می دهد چیزی که بیان شده، حقیقت است، دستور است، آرزو است یا یک شک و عدم قطعیت است.

دانستن اینکه چه وقت و چطور از هر کدام از حالت های آلمانی استفاده می شود، به شما کمک می کند در هر موقعیتی جملات درست بسازید.

در زبان آلمانی، سه وجه اصلی (درست مثل زبان انگلیسی) وجود دارد و هر کدام اهداف مشخص و خاصی دارند. بنابراین بیایید با هم به دنیای حالت های گرامری زبان آلمانی بپردازیم. آماده اید؟!

سه وجه دستوری یا حالت بیان فعل در زبان آلمانی  و کاربرد آن

1. وجه اخباری

هدف استفاده از وجه اخباری ،بیان یک حقیقت یا پرسیدن یک سوال است.

مثال:

(.Der Josef singt jeden Tag. (Joseph sings every day

(Singt der Josef jeden Tag? (Does Joseph sing every day

اگر به جمله اول نگاه کنید، خیلی راحت می توانید بفهمید که درباره یک حقیقت صحبت می شود و آن هم این است که «جوزف» هر روز آواز می خواند. به این جمله، جمله خبری (declarative statement) گفته می شود که حقیقتی را بیان می کند.

جمله دوم بیانگر یک سوال است. این نوع جمله به جمله پرسشی هم شناخته می شود. در هر دو جمله، فعل singen (to sing) وجه حال ساده دارند.

در ادامه مثال های بیشتری بخوانید:

(Ich habe jeden Tag um 18 Uhr Deutschunterricht. (I have German classes every day at 6 pm

(Wann hast du Deutschunterricht? (When do you have German class

برای اینکه مبحث ساده تر باشد، افعال با وجه حال ساده هستند. در حالت اخباری، ممکن است فعل وجه گذشته یا آینده هم داشته باشد. اگر بخواهیم ساده تر صحبت کنیم باید بگوییم در وجه اخباری، تا زمانی که جمله بیان گر حقیقت، سوال یا یک نظر باشد، فعل هر زمانی می تواند داشته باشد.

نحوه ساخت وجه اخباری

در یک جمله خبری، فعل بعد از فاعل می آید.

(Ich denke, dass er sehr unhöflich ist. (I think that he is very rude

به این نکته دقت کنید که فعل denken (to think) در جایگاه دوم و بعد از فعال آمده است.

در جمله پرسشی، فعل در جایگاه اول قرار می گیرد.

(Denkst du, dass er sehr unhöflich ist? (Do you think that he is rude

به این نکته دقت کنید که فعل denken (to think) در ابتدای جمله آمده است.

2. وجه امری 

وجه امری اساسا برای دستورالعمل یا امر و فرمان دادن استفاده می شود.

برای مثال:

(”Geh ins Bett! (Go to bed! — using du, or informal “you

(”Schließen Sie die Tür! (Close the door! — using Sie, or formal “you

(”Macht die Hausaufgaben! (Do the homework! — using ihr, or plural informal “you

(Ess dein Brot! (Eat your bread! — using du

(Schlaft um 10! (Sleep at 10! — using ihr

اگر به این جمله ها با دقت نگاه کنید، می بینید که فعل با اشکال مختلفی آمده است. در ادامه به توضیح این مسئله می پردازیم:

وجه فعل در حالت امری، همیشه حال ساده است و بیشتر برای “you” (sie/du – دوم شخص رسمی و غیررسمی) و “you all” (ihr – دوم شخص جمع)، استفاده می شود. برای وجه امری معمولا فقط برای دوم شخص استفاده می شود و استفاده از آن برای اول شخص یا سوم شخص درست نیست.

نحوه ساخت وجه امری

فعل صرف می شود و در اول جمله قرار می گیرد. الگوی صرف فقط برای du، Sie و ihr است.

بسیار خوب، صرف فعل امری چگونه است؟

برای du، قسمت «st» از صرف فعل حال ساده جدا می شود تا وجه امری ساخته شود. برای مثال، اگر ما فعل Machen (to do) داریم، صرف امری آن می شود mach (چون machst حال ساده Machen است). به علاوه، مهم است که بدانید du در جمله دستوری ظاهر نمی شود.

(!Mach die Hausaufgaben! (Do the homework

برای Sie، ما شکل فعل را همانطور که هست نگه می داریم. به علاوه، کلمه Sie در جملات دستوری ظاهر می شود.

(!Machen Sie die Hausaufgaben! (Do the homework

نکته:

اغلب در Sie، از آنجایی که یکی از طرفین مودبانه تر صحبت می کنند یا با شخص مسن تری دیالوگ دارند، برای اینکه کمی بیشتر ادب و احترام به صحبت هایمان اضافه کنیم، کلمه bitte (please) را به جمله اضافه می کنیم.

!Machen Sie bitte die Hausaufgaben

برای ihr، جمله دستوری اغلب به چند کودک یا گروهی از مردم اشاره دارد که شما با آن ها آشنا هستید و خودمانی صحبت می کنید. فعل وجه حال ساده را می گیرد. کلمه ihr در جمله نمایش داده نمی شود.

(!Macht die Hausaufgaben! (Do the homework

3. وجه شرطی

وجه شرطی یا Konjunktiv II در زبان آلمانی، حالتی است که برای ابراز یا بیان یک فرضیه، آرزو، چیزی غیرواقعی یا پشیمانی استفاده می شود.

برای مثال:

[Ich würde es machen. (I would do it.) [Regret

[Er würde den Film sehen. (He would see the movie.) [Wish

[Wir würden gern einkaufen gehen. (We would like to go shopping.) [Wish

نحوه ساخت وجه شرطی

ساده ترین راه ساخت وجه شرطی، استفاده از مصدر فعل به همراه شکل صرف شده  würden (would) است که در مثال بالا می توانید آن را ببینید.

اگر در جمله فعل کمکی modal استفاده شده باشد، یک حرف «t» به ریشه فعل اضافه می شود.

• können (can) becomes könnten
• sollen (should) becomes sollten
• wollen (want) becomes wollten
• dürfen (may, for permission) becomes dürften
• müssen (must) becomes müssten

سپس این افعال ساختار مشابه جمله را رعایت می کنند.

[Du könntest mehr  lernen. (You could learn more.) [Hypothesis

[Er wollte neue  Schuhe kaufen. (He wanted to buy new shoes.) [Wish

[Ich sollte den  Bus nehmen, jetzt bin ich verspätet! (I should have taken the bus, now I am late!) [Regret

البته، بعضی افعال وجود دارند که وجه شرطی آن ها را باید به خاطر بسپارید.

(Sein → wären (Konjunktiv II form

(haben → hätten (Konjunktiv II form

.Wenn ich Millionär wäre, würde ich ein großes  Haus kaufen

[(If I were a millionaire, I would buy a big house.) [Wish

.Wenn ich mehr Zeit hätte, könnte ich meine  Hobbys üben

[If I had more time, I would practice my hobbies). [Wish

به این نکته دقت کنید که در حالت شرطی، همیشه دو فعل وجود دارد و یکی از افعال، فعل شرطی است (مثل wären، hätten یا würden). هر کدام از این افعال می توانند به عنوان فعل کمکی عمل کنند. بنابراین این افعال معمولا در جایگاه دوم قرار می گیرند و با توجه به فاعل صرف می شوند. فعل دوم به صورت مصدر و در انتهای جمله می آید.

(.Er würde es für dich gerne machen. (He would gladly do it for you

(.Wir hätten mehr Zeit rumzugehen. (We would have had more time to walk around

اینکه بدانید وجه های جمله در زبان آلمانی چطور کار می کنند خیلی مهم است و مهم تر این است که بتوانید از آن ها در مکالمات روزمره استفاده کنید. برای اینکه به طور پیوسته این حالت ها را تمرین کنید، خوب است که به آن ها فکر کنید و سعی کنید ببینید و بشنوید این حالت ها در چه موقعیت هایی استفاده می شود.

یکی از راه های خوب تمرین کردن این وجه ها، خواندن Märchen یا افسانه و همچنین خواندن Kurzgeschichten یا داستان های کوتاه به زبان آلمانی است.

تمرین های آنلاین هم یکی دیگر از راه های خوب تمرین کردن هستند.

اگر از ابتدای یادگیری زبان آلمانی قدم هایتان را محکم و درست بردارید، می توانید یک آلمانی زبان واقعی شوید.

موفق باشید!

بیشتر بخوانید: نکاتی برای یادگیری زبان آلمانی

بیشتر بخوانید:درس هایی ساده برای مبتدیان زبان آلمانی