اصطلاحاتی به زبان فرانسه که باید بدانید، اما نمی دانید

تصور کنید در یک کافه فرانسوی هستید.

سر و صدا زیاد است، ولی می توانید صحبت های دیگران را تشخیص بدهید.

می شنوید کسی درباره نوشیدنی اش از عبارت «drinking like a hole» استفاده می کند.

دیگری درباره روزی که داشته عبارت «fat morning» را به کار می برد.

و شخص دیگری می گوید «.broke sugar cubes on someone’s back»

چه خبر است؟

کاملا گیج شده اید و مثل همه آدم های گیج سرتان را می خارانید! با اینکه ترجمه تک تک کلمات را می دانید اما نمی فهمید منظور گوینده چیست یا حرف های او چه ربطی به شرایط و موقعیت موجود دارد.

بسیار خوب، اینجاست که باید بگوییم اولین مواجهه با اصطلاحات فرانسوی را تجربه می کنید.

چرا باید اصطلاحات فرانسوی یاد بگیرید؟

ممکن است بتوانید بدون یاد گرفتن اصطلاحات فرانسوی این زبان را یاد بگیرید، اما چه کسی دوست دارد مثل یک کتاب درسی، مکالمات روزانه اش، خشک و یکنواخت باشد؟

تصور کنید زبان آموزی هستید که برای مبادله زبانی به کشوری فرانسوی زبان سفر کرده اید. تصمیم گرفتید از این سفر بیشترین بهره را ببرید؛ دوستان جدید پیدا کنید، مکالمات جذاب داشته باشید و شاید با شخص خاصی آشنا شوید.

ولی اگر حرف زدنتان رسمی و خشک باشد، ارتباط برقرار کردن سخت است. دانستن اصطلاحات و عبارات خودمانی به زبان فرانسه به شما کمک می کند زودتر یختان آب شود و با دیگران ارتباط برقرار کنید. پس بدون توضیح اضافه، فهرستی از اصطلاحات زبان فرانسه را به شما می گوییم تا روان و راحت و شاید گاهی بامزه صحبت کنید.

اصطلاحات رایج و پرکاربرد به زبان فرانسه

Coûter les yeux de  la tête

معنی: قیمت بسیار بالا 

ترجمه تحت الفظی عبارت Coûter les yeux de la tête می شود چیزی که قیمت آن به اندازه دو چشمتان است (something costs the eyes in your head). چیزی که قیمتش بی دلیل و غیرعادی زیاد است. معادل انگلیسی آن «to cost an arm and a leg» است. به مثال زیر دقت کنید:

.J’aurais aimé acheter un nouvel ordi mais ça coûte les  yeux de la tête

.I would have liked to buy a new computer but it costs an arm and a leg

Boire comme un trou

معنی: کسی که نوشیدنی الکلی زیاد می نوشد

ترجمه تحت اللفظی Boire comme un trou می شود to drink like a hole. وقتی از این عبارت برای توصیف کسی استفاده می کنید، یعنی او بیش از اندازه الکل مصرف می کند و حتی وقتی باید دست از این کار بردارد، متوقف نمی شود و به نوشیدن ادامه می دهد. این عبارت با کمی قضاوت همراه است، پس هرگاه تصمیم داشتید از آن استفاده کنید، دقت کنید. مثال زیر را بخوانید:

“.Astrid a remarqué que Charles a bu deux  bouteilles de vin hier soir “

“.Mon Dieu, il buvait comme un trou”

“.Astrid noticed that Charles drank two bottles of wine last night”

“.Oh my God, he was drinking like a fish “

.Ne rien savoir  faire de ses dix doigts

معنی: دست و پا چلفتی، کسی که نمی تواند هیچ  کاری را درست انجام بدهد

عبارت Ne rien  savoir faire de ses dix doigts برای کسی به کار می رود که با وجود دو دست و عقل و شعور نمی تواند کاری را درست انجام بدهد. در واقع این عبارت در وصف کسی است که بسیار بی فایده و دست و پا چلفتی است.

مثال:

.Laisse tomber, il ne sait rien faire de ses dix doigts,  celui-là

.Forget about it, that guy is completely useless

Arriver comme un  cheveu sur la soupe

معنی: خروس بی محل

ترجمه تحت اللفظی این عبارت می شود:«مو درون سوپ»! درواقع این عبارت برای کسی به کار می رود که در بدترین موقع ممکن وارد جایی می شود.

مثال:

.Julien et Arnaud se disputaient quand je suis arrivée –  comme un cheveu sur la soupe

.Julien and Arnaud were in the middle of a fight when I got there – at the most awkward moment

.Mettre son grain de  sel

معنی: نخود هر آشی شدن، دخالت بی مورد در کار کسی کردن

ترجمه تحت اللفظی عبارت Mettre son grain de sel می شود to put in one’s grain of salt؛ به کسی نظر یا پیشنهاد بی مورد و غیرضروری دادن. مثلا دوستی درباره رابطه عاطفی یا کمبود آن در زندگی شما، پیشنهادی به شما می دهد یا شما را نصیحت می کند.

مثال:

.Encore une fois, elle a mis son grain de sel

.Once again, she offered an unsolicited opinion

Faire la grasse  matinée

معنی: زیاد خوابیدن

ترجمه تحت اللفظی عبارت Faire la grasse matinée می شود to have a fat morning. خوب به نظر می رسد، نه؟ این عبارت در واقع می شود خواب ماندن یا بیش از حد خوابیدن، به این دلیل که شب قبل دیر خوابیده اید یا به حدی مشروب خورده اید که نتوانستید صبح بیدار شوید. البته اگر قرار است خواب بمانید، احتمالا خیلی خوب می شود که بعد از بیدار شدن یک میان وعده عالی داشته باشید!

مثال:

.J’ai trop bu hier soir, alors aujourd’hui, j’ai fait la  grasse matinée

.I drank too much last night, so today I slept in

C’est dommage

معنی: ابراز تاسف یا همدردی کردن (البته با  اغراق)

عبارت C’est  dommage به صورت تحت اللفظی that’s a shame تلفظ می شود. تصور کنید کسی به یک اتفاق کوچک اشاره می کند و خیلی زود از روی همدردی و ناراحتی آه می کشد. یکی دیگر از معادل های انگلیسی این عبارت ‘that’s too bad’ است.

مثال:

.C’est dommage que tu ne sois pas au courant

.It’s too bad you’re not up to speed

Coup de foudre

معنی: عشق در اولین نگاه

ترجمه تحت اللفظی عبارت Coup de foudre می شود a strike of lightning. در واقع این جمله به عشق در اولین نگاه اشاره می کند، وقتی شخص خاصی را می بینید و نمی توانید جلوی خودتان را بگیرید و خیلی زود عکس العمل نشان می دهید.

مثال:

.Quand je t’ai vu pour la première fois, c’était le coup  de foudre

.The first time I saw you, I fell head over heals

Appeler un chat un  chat

معنی: رک و بی پرده صحبت کردن، حقیقت را خیلی  رک بیان کردن

ترجمه تحت اللفظی Appeler un chat un chat می شود to calling a cat a cat! در واقع معادل انگلیسی این عبارت telling it like it is یا calling a spade a spade است. وقتی برای توصیف کسی چنین عبارتی را به کار می برید، یعنی ذات واقعی و زشت او را شناخته اید و خیلی بی پرده آن را عنوان می کنید.

مثال:

“?!Attends, tu veux vraiment dire qu’il est  stupide”

“.Écoute, il faut appeler un chat un chat”

“?!Wait, do you actually think he’s stupid”

“.Listen, I’m just telling it like it is”

.Je dis ça, je dis  rien

ترجمه عبارت Je dis ça, je dis rien به زبان انگلیسی می شود “I say that, I say nothing”. همتای این عبارت در زبان انگلیسی “just saying” است. شما زمانی از این عبارت استفاده می کنید که نظرتان را درباره چیزی بیان کرده اید اما می خواهید آن را از حالت خشک و جدی خارج کنید یا مسئولیت آن را تمام و کمال نپذیرید. این عبارت در توییتر هشتگ مخصوص به خود را هم دارد: #JDCJDR! از آنجایی که این عبارت تهاجمی و تاثیرپذیر است، هنگام استفاده از آن احتیاط کنید!

مثال:

.Si on ne part pas maintenant, on n’arrivera pas au  spectacle à l’heure. Enfin, je dis ça, je dis rien

…If we don’t leave now, we won’t get to the show on time. Just saying

Poser un lapin à  quelqu’un

معنی: سرکار گذاشتن

ترجمه تحت اللفظی عبارت Poser un lapin à quelqu’un جمله to put a rabbit on somebody است. این عبارت به اندازه ترجمه انگلیسی آن مضحک و خنده دار است و به معنی سرکار گذاشتن کسی، معطل کردن کسی یا انجام ندادن کاری است که از قبل برنامه ریزی شده بوده است.

مثال:

!Je l’ai attendue mais elle n’est jamais arrivée – elle m’a  posé un lapin

!I waited for her but she never came – she stood me up

!Ça marche

معنی: تایید یا قطعی کردن برنامه یا کاری

عبارت Ça  marche یعنی that works. فعل Marcher فعل جالبی است، چون به معنی “to walk” یا “to function/to work” است، بنابراین همیشه برای بومیان انگلیسی زبان واضح نیست. معمولا این عبارت را درست مثل معادل انگلیسی آن به کار می برید. اگر شما و تعدادی از دوستانتان برای کاری (مثل یک سفر) برنامه ریزی کرده اید، عبارت ça marche را به کار می برید تا تایید کنید این کار انجام می شود و شما هم موافق انجام آن کار هستید. توجه کنید که این عبارت منطقه به منطقه فرق می کند. برای مثال در سوئیس، مردم می گویند ça joue، یعنی that plays!

مثال:

“?On se retrouve à midi pour déjeuner”

“!Oui, ça marche”

“?Let’s meet at noon for lunch”

“!Yes, that works”

Sauter du coq à l’âne

معنی: از شاخه ای به شاخه دیگر پریدن

ترجمه تحت اللفظی عبارت Sauter du coq à l’âne می شود to jump from the rooster to the donkey یا to jump from topic to topic in conversation. می توانید از این عبارت برای توصیف کسی استفاده کنید که دنبال کردن حرف های او در یک مکالمه سخت است. همچنین می توان از این عبارت به عنوان سیگنال یا نشانه ای استفاده کنید که می دانید کاملا موضوع صحبت را عوض می کنید، اما با این وجود به این کار ادامه می دهید.

مثال:

…Et, je saute du coq à l’âne mais

…And, this is completely unrelated but

Être à l’ouest

معنی: به کوچه علی چپ زدن، دیوانه شدن، کار غیرعادی انجام  دادن

ترجمه تحت اللفظی Être à l’ouest می شود being in the West. در واقع به کسی اشاره می کند که کاملا دیوانه شده و کارهای غیرعادی انجام می دهد یا خودش را به کوچه علی چپ می زند.

مثال:

.Comme j’avais mal dormi, j’étais complètement à l’ouest  toute la journée

.Since I had slept poorly, I was out of it for the whole day

La moutarde me/lui  monte au nez

معنی: عصبانی شدن، جان به لب کسی رسیدن

ترجمه تحت اللفظی La moutarde me monte au nez می شودthe  mustard is getting to my nose؛ یعنی عصبانی شدن (دقت کنید که این عبارت به معنی افسردگی نیست، اگرچه در مثال زیر اینطور به نظر می رسد).

مثال:

“!Quand elle se fait taquiner, on peut voir  que la moutarde lui monte au nez”

“!When she gets teased, you can see her getting angry”

امیدواریم از این مقاله لذت  برده باشید و اصطلاحات برایتان مفید بوده باشد .

بیشتر بخوانید : 15 اصطلاح ضروری زبان فرانسه برای یادگیری

بیشتر بخوانید: 25 اصطلاح ضروری برای شروع یک مکالمه‌ به زبان فرانسه