تفاوت «فرانسوی فرانسه» و «فرانسوی کانادایی» اغلب مثل تفاوت «انگلیسی بریتانیایی» و «انگلیسی آمریکایی» در نظر گرفته میشود؛ اگرچه این تفاوتها هنوز به اندازه زبان انگلیسی ثابت و مشخص نیست و بین علما اختلاف است. رابطه این دو زبان و بحثهای پیرامون آن مثل پرتغالی و پرتغالی برزیلی است.
تفاوت زبان فرانسه در فرانسه و استان کبک موضوع مقاله امروز ماست.
بومیان هر کدام از این دو زبان به راحتی میتوانند حرف یکدیگر را بفهمند، در عین اینکه میدانند بین معنی بعضی کلمات در این دو زبان تفاوتهای فاحشی وجود دارد، دقیقا به اندازه یک اقیانوس!
لهجهها و تلفظها، مثل انگلیسی بریتانیایی و آمریکایی، تفاوتهایی دارد و گاهی فرانسویهای کانادایی باید لهجهشان را تغییر بدهند تا در اروپا فرانسویزبانهای دیگر حرف آنها را متوجه شوند. با این حال، تفاوت عمده بین این دو زبان، لغات آنهاست.
تفاوتهای لفظی
یکی از تفاوتهای این دو زبان کاربرد «mes gosses» است. در فرانسه، اگر کسی از شما بپرسد «ca va, les gosses?»، در واقع دارد میپرسد حال فرزندانتان چطور است.
اما در کبک، استفاده از همین عبارت میتواند به یک شرمساری بزرگ و وحشتناک تبدیل شود و برای فرد مقابل توهین تلقی شود. چرا که «mes gosses» در فرانسه کبک به معنی «فرزندان من» نیست. در عوض، به معنی یکی از نقاط خصوصی آقایان است.
مهاجرت فرانسویزبانهای فرانسه به کانادا باعث اختراع پیش از موعد و زودهنگام بعضی کلمات و واژگان امروزی مثل «خودرو» (Automobile) شده است.
همچنین وقتی صحبت از وقایع و اختراعات اخیر میشود، تفاوتهای بین فرانسوی فرانسه و فرانسوی کبک به طرز قابلملاحظهای مشهود است.
در چنین مواردی، فرانسوی کانادایی تا حد زیادی تحت تاثیر میراث دریایی مهاجران فرانسوی اصیل و نزدیکی مناطق انگلیسیزبان کانادا و ایالات متحده آمریکا به استان کبک بوده است.
این تاثیرات بعدها از طریق مهاجرت در داخل آمریکای شمالی ادامه پیدا کرد و باعث شد بعضی کلمات انگلیسی به فرانسوی کانادا راه پیدا کنند.
مثالهایی از مورد بالا را میتوان در کاربرد فعلهایی مثل “embarquer” و “débarquer” دید که این افعال در فرانسوی فرانسه “monter” و “descendre” هستند و به معنی ورود و خروج خودروهاست.
در حالی که اعلام شده است این تفاوت به دلیل تاریخ دریایی کبک است و دو فعل “embarquer” و “débarquer” افعالی هستند که به معنی ورود و خروج کشتی بودهاند، این تفاوت لفظی بیشتر به دلیل دور بودن کبک از فرانسه است.
از آنجایی که هیچ کلمهای برای توصیف این عمل وجود ندارد، فرانسویهای کانادا از کلمات موجود برای بیان این عمل استفاده کردند.
لهجهها
گفته شده است فرانسوی کانادایی لهجهای مشابه زبان نرماندی دارد که بسیاری از مهاجران از آنجا مهاجرت کردند.
خلاصه اینکه، یک گویشور فرانسوی کانادایی ممکن است در ارتباط برقرار کردن با فرانسویها هیچ مشکلی نداشته باشد، اما گاهی لهجههای این دو ملت با بعضی شگفتیها روبرو میشود.
سالها جدایی این دو قوم از یکدیگر باعث به وجود آمدن و افشای این تفاوتها شده است؛ اما با ظهور اینترنت و تلویزیون، جهانیسازی قومیتها باعث شد فرانسویهای کانادا بیشتر در معرض فرانسوی فرانسه قرار بگیرند و برعکس.
بسیاری از مردم اعتقاد دارند اگر زبانی در کشورهای مختلف صحبت شود، تغییر نمیکند. البته که این حرف همیشه درست نیست و زبانهای بسیاری بودند که در کشورهای مختلف صحبت میشدند و در طول زمان تغییرات زیادی کردند. از مثالهای بارز آن میتوان به زبان اسپانیایی و انگلیسی اشاره کرد. زبان اسپانیایی کاستیلی که در اسپانیا صحبت میشود شبیه زبان اسپانیایی آمریکای جنوبی نیست؛ همچنین تفاوتهای انگلیسی بریتانیایی و آمریکایی هم نشان از این دارد که یک زبان در کشورها و مناطق مختلف به طرق متفاوتی استفاده میشود. زبان فرانسه هم همین است.
باید این نکته را به یاد داشت که زبان فرانسه یکی از رایجترین زبانهایی است که در جهان صحبت میشود و با حدود 200 میلیون گویشور، سومین زبان زنده دنیا در میان دوزبانههاست.
در کانادا، تقریبا 7 میلیون فرانسویزبان وجود دارد. این زبان به همراه زبان انگلیسی، زبان شبهرسمی این کشور است و تنها زبان رسمی استان کبک در کاناداست.
در ادامه به بعضی تفاوتهای بین زبان فرانسه در کانادا که به آن Québécois گفته میشود و زبان فرانسه در فرانسه میپردازیم.
تلفظ
تفاوت اصلی این دو زبان در تلفظ کلمات است. گاهی فرانسویها نمیتوانند به طور کامل منظور فرانسویهای کانادا را درک کنند. این اتفاق به این دلیل میفتد که لهجه فرانسوی کاناداییها بیشتر شبیه زبانی است که در قرن هفدهم و در دادگاههای فرانسوی استفاده میشد.
- کلماتی که به “-oir” ختم میشوند (مثل فعل “avoir”) به صورت “-oér” تلفظ میشوند: ”avoér”[av?e?]
- در مقابل مصوتهای “u” و “i”، صامتهای “t” و “d” به صورت “ts” و “dz” تلفظ میشوند. برای مثال، ”importations”
- گاهی صدای “e” در انتهای کلمات به “a” تبدیل میشوند. برای مثال: “Je ne suis pas parfait” که در آن “ai” در زبان فرانسه به شکل “e” تلفظ میشود. در زبان فرانسه کانادایی این کلمه به صورت “parfa” تلفظ میشود.
- کلماتی که به “a” ختم میشوند، به مصوت بلند “aa” تبدیل میشوند. برای مثال: “Le Canadâ”
لغات
بسیاری از اصطلاحات و گفتارهای قدیمی فرانسوی باستان در حال حاضر در کانادا استفاده میشود. در ادامه مثالهایی را با هم مرور میکنیم که گویای این مسئله است:
- Shopping: Magasiner (CAN) – Faire les courses (FRA)
- Automobile: Char (CAN) – Vocations (FRA)
- A film: Une vue (CAN) – A film (FRA)
- The ball: La ballonne (CAN) – Le ballon (FRA)
گویشها
باید تعداد زیادی از گویشها که از فرانسه حال حاضر، یعنی هر دو فرانسه، مشتق شدهاند را در نظر بگیریم. گویشهایی مثل نرمان (Norman)، پروونسال (Provençal)، بورگونی (bourguignon)، شامپونی (champenois) و بسیاری گویشهای دیگر در کانادا، مثل برایونی (Brayon)، آکادین (acadien) و غیره.
لهجههای کبک
در زبان فرانسه استان کبک، ساختار متفاوتی برای منفی کردن استفاده میشود یا کلماتی وجود دارند که با توجه به موقعیت به جای هم به کار میروند، اگرچه در زبان فرانسه معنی یکسانی دارند.
این تفاوت به طور خاص به نسلهای قبل برمیگردد که عادت داشتند در بعضی مصوتهای خاص مثل I یا U، S را بعد از T و Z را بعد از T تلفظ کنند.
به مثالهای زیر دقت کنید:
Petit = petsit
Têtu = têtsu
جملات منفی
زبان فرانسهای که در کبک استفاده میشود، از قالبهای خاصی مثل pus، pantoute استفاده میکند، در حالی که در زبان فرانسه در فرانسه از plus و pas du tout استفاده میشود. در فرانسه سنتی، جملات منفی از یک حرف به همراه فعل ساخته میشود و بعد از آن pas یا personne میآید.
- Lise ne parle pas (Lise doesn’t talk)
- Lise ne parle à personne (Lise doesn’t talk to anyone)
حالا شما میدانید یادگیری زبان فرانسه در استان کبک در کانادا و فرانسه یکسان نیست.
یادتان باشد: اگر یک فرانسوی با son petit ami صحبت کند، یک شهروند کبک با jase avec son chum صحبت خواهد کرد. هر دو اصطلاح به معنی شریک عاطفی است، اما با واژگان کاملا متفاوت.
فرقی نمیکند به فرانسه، کبک یا حتی آفریقای غربی سفر کنید؛ باید اصطلاحات و عبارات رایج و روزمره فرانسویها را یاد بگیرید تا بتوانید مثل یک بومی با آنها صحبت کنید و اگر لهجهتان هم فاش کرد که فرانسویزبان نیستید، آنها شما را به خاطر تلاش و یادگیری زبان مادریشان تحسین میکنند و هر جا به مشکلی برخورد کردید، شما را راهنمایی میکنند.
کتابها، پادکستها، وبلاگها و منابع آنلاین بیشماری وجود دارند که میتوانید از آنها برای یادگیری و تقویت زبان فرانسه استفاده کنید.
تنبلی را کنار بگذارید و از همین لحظه تصمیم بگیرید یک دوزبانه باشید
بیشتر بخوانید: بهترین روش یادگیری زبان فرانسه در منزل
بیشتر بخوانید: روش صحیح یادگیری گرامر زبان فرانسه
نظر خود را با ما در میان بزارید