الفبای زبان فرانسه؛ ساده‌تر از چیزی که فکرش را بکنید

در سال 1066، «ویلیام» (یا Guilliaume در زبان فرانسه)، دوک نرماندی، به انگلستان حمله و پادشاهی انگلستان را تصاحب کرد.

در نتیجه حمله نورمن‌ها، زبان فرانسه تهاجم خود را به زبان انگلیسی (که آنگلوساکسون یا انگلیسی قدیمی نامیده می‌شود) آغاز کرد. داستان بالا یکی از دلایلی است که زبان فرانسه و انگلیسی مشترکات زیادی دارند، اگرچه از یک خانواده زبانی نیستند و ریشه آن‌ها یکی نیست.

الفبای زبان فرانسه

فرانسه و انگلیسی 26 حرف الفبای لاتین را دارند. اما حروف در هر زبان صداهای مختلفی دارند و به دو صورت مختلف تلفظ می‌شوند. در ادامه جزئیات را بیان می‌کنیم، اما ابتدا یاد بگیرید هر حرف در الفبای فرانسه چه نامیده می‌شود.  

• A، شبیه مصوت در Cat
• B، مثل “bay” تلفظ می‌شود اما بدون صدای y
• C، مثل “say” تلفظ می‌شود اما بدون صدای y
• D، مثل “day” تلفظ می‌شود اما بدون صدای y
• E، شبیه صدای “a”، یا “euh” یا “er” در زبان انگلیسی تلفظ می‌شود. این صدایی است که معمولا هنگام فکر کردن به چیزی که می‌خواهید بگویید از دهانتان خارج می‌شود. اگر می‌خواهید شبیه بومی‌ها صحبت کنید، لب‌هایتان را جمع کنید و کمی زبانتان را جلوتر بیاورید.
• F، دقیقا مثل صدای F در زبان انگلیسی تلفظ می‌شود.
• G، مثل آخرین سیلاب در کلمه‌های “negligée” یا “protegé” (هر دو کلمه از زبان فرانسه قرض گرفته شدند) تلفظ می‌شود.
• H، شبیه ash تلفظ می‌شود.
• I، شبیه “ee” در “bee” تلفظ می‌شود.
• J، شبیه “gi” در “regime” (یک کلمه قرضی دیگر)
• K، شبیه “ca” در “cat”
• L، دقیقا مثل صدای L در زبان انگلیسی
• M، مثل صدای M در زبان انگلیسی
• N، دقیقا مثل صدای N در زبان انگلیسی
• O، تا حد زیادی شبیه صدای O در زبان انگلیسی، اما لب‌هایتان را بیشتر جمع کنید.
• P، مثل “pay” تلفظ می‌شود اما بدون صدای y
• Q، صدای K به همراه مصوت u (به صدای U در ادامه توجه کنید.)
• R، آه بله! صدای مشهور فرانسوی r! این صدا تا حد زیادی شبیه “air” تلفظ می‌شود اما صدای r را در انتهای خود دارد. اگر با این صدا مشکل دارید و درگیر هستید، بهترین پیشنهادی که برایتان دارم این است که سینه صاف کردن را تمرین کنید. صدای حال به هم زن سینه صاف کردن و خلط را از گلو پاک کردن را همه احتمالا شنیده‌اید، نه؟ سعی کنید این کار را انجام بدهید! هر روز این کار را تمرین کنید و در نهایت می‌توانید صدای r در زبان فرانسه را تلفظ کنید.
• S، درست مثل صدای S در زبان انگلیسی تلفظ می‌شود.
• T، مثل “tay” اما بدون صدای y
• U، این صدا کمی دردسرساز است. با گفتن صدای “ee” در “bee” شروع کنید و بعد لب‌هایتان را جمع کنید و صدای “oo” در “ooh” را تلفظ کنید؛ ولی زبانتان را تکان ندهید. صدایی که ساخته می‌شود همان U فرانسوی است.
• V، صدایی شبیه سیلاب آخر “convey” است، اما بدون تلفظ y
• W، این صدا در واقع یک V دوتایی است. در فرانسه صدایی شبیه doo-bluh vay دارد.
• X، شبیه “weeks” بدون w
• Y، در زبان فرانسه (و بسیاری زبان‌های رومی (لاتین) دیگر به نام “Greek i” یا «i یونانی» شناخته می‌شود. این صدا “ee-grec” تلفظ می‌شود. یادتان باشد grec را با صدای r فرانسوی تلفظ کنید!
• Z، دقیقا مثل حرف Z در زبان انگلیسی تلفظ می‌شود. اگر آمریکایی نیستید، همین است! ببخشید دوستان آمریکایی من، این حرف در زبان فرانسه zed تلفظ می‌شود و zee نیست.

همانطور که می‌بینید، حروف الفبای زبان فرانسه دقیقا مثل الفبای زبان انگلیسی است. اما همچنین کاملا واضح است که تمام حروف اسم و صدای مشابه زبان انگلیسی را ندارد. به همین دلیل است که کلمه‌ای مثل «jury» که در زبان فرانسه و انگلیسی به یک شکل نوشته می‌شوند، در هر دو زبان دو تلفظ مختلف دارند.

خبر خوب این است که بیشتر حروف در الفبای فرانسه صدایی مشابه همتای خودش در زبان انگلیسی دارد. در ادامه حروفی را به شما آموزش می‌دهیم که صدای آن‌ها در دو زبان متفاوت است:

صامت‌های فرانسوی

G and J

ابتدا، یک قانون ساده را به شما می‌گوییم: صدای G سخت در زبان فرانسه و انگلیسی دقیقا یکسان است. بنابراین در کلمه انگلیسی “garden” و کلمه فرانسوی garcon، صدای G دقیقا یکسان تلفظ می‌شود.

از طرفی، صدای G نرم کمی متفاوت است. در زبان انگلیسی، G نرم، مثل “giant” صدایی شبیه J دارد. در زبان فرانسه، G نرم، مثل genre، صدایی شبیه J در همان زبان دارد و مثل jambon تلفظ می‌شود.

اما صدای G نرم در زبان انگلیسی با این صدا در زبان فرانسه تفاوت دارد. البته این تفاوت خیلی زیاد نیست!

من از کلمه genre در مثال بالا استفاده کردم تا مبحث G نرم را توضیح بدهم؛ چون این کلمه در زبان انگلیسی هم وجود دارد و واضح است که از زبان فرانسه قرض گرفته شده است. بنابراین احتمالا می‌دانید چطور باید آن را تلفظ کنید. همچنین می‌توانید این صدا را در بسیاری از کلمات انگلیسی که به -sion ختم می‌شوند (کلماتی مثل vision یا intrusion) پیدا کنید. دو صدای فرانسوی G نرم و J به این صورت تلفظ می‌شوند. آسان است، نه؟

H

حرف زیادی درباره این مورد وجود ندارد. در کلمه‌های انگلیسی، حرف H گاهی تلفظ می‌شود (Harry) و گاهی بی‌صداست و تلفظ نمی‌شود (honor). اما در زبان فرانسه این صدا همیشه بی‌صداست. عاشق قوانینی نمی‌شوید که هیچ استثنایی ندارند؟

R

همانطور که قبلا هم گفتیم، صدای فرانسوی R کاملا با همتای انگلیسی آن فرق دارد! سعی کنید تمرین تلفظ این صدا در زبان فرانسه کاملا اغراق‌آمیز و از ته حلقتان باشد و خیلی زود می‌توانید آن را با کمترین سختی و تلاش تلفظ کنید (و تلفظتان به حدی خوب می‌شود که دیگر نیازی نیست مثل کسی باشید که ذات‌الریه گرفته است!). این مسائل یادتان باشد!

مصوت‌های فرانسوی

U

در زبان انگلیسی، حرف U می‌تواند سه صدای مختلف داشته باشد. می‌تواند صدایی شبیه “yoo” در “cute”، صدایی مثل “uh” در کلمه “cut” یا “oo” در “flute” داشته باشد. محض رضای خدا بیایید در این مقاله درباره صداهای دیگر که ممکن است در بعضی کلمه‌ها مثل urge داشته باشد صحبت نکنیم. در زبان فرانسه، این حرف تنها یک صدا دارد. همانطور که قبلا گفتم، این صدا در زبان انگلیسی وجود ندارد. این صدا تا حد زیادی شبیه زمانی است که می‌خواهید “ee” را با لب‌های جمع شده تلفظ کنید (مثل وقتی که می‌خواهید صدای O را تلفظ کنید).

دیگر مصوت‌های فرانسوی

درست مثل انگلیسی، راه‌های زیادی برای تلفظ مصوت‌های فرانسوی وجود دارد. بیشتر صداهایی که مصوت‌های فرانسوی می‌توانند بسازند (به جز U که درباره آن صحبت کردیم)، در زبان انگلیسی هم همان صدا را دارند، بنابراین یادگیری آن‌ها خیلی سخت نیست. کمی بعد درباره این مسئله صحبت خواهیم کرد.

همین است! این حروف تنها مواردی بودند که در زبان فرانسه با زبان انگلیسی فرق داشتند. گفتم که الفبای زبان فرانسه از آن چیزی که فکر می‌کنید ساده‌تر است!

با این حال، مطالب دیگری هم درباره الفبای زبان فرانسه وجود دارد که به زودی به آن‌ها می‌پردازیم.

ویژگی‌های منحصر به فرد نگارش فرانسه

حروف الفبای فرانسه می‌توانند چند ویژگی منحصربه‌فرد داشته باشند: علائم تلفظ مصوت (vowel accent marks)، یک سمبل به نام cédille (که “c” را به ç تغییر می‌دهد) و بعد از آن حروف متصل æ و œ که حتی در فهرست حروف الفبا وجود ندارند.

در زبان فرانسه، چهار نوع تلفظ در الفبای فرانسوی وجود دارد:

• L’accent aigu، فقط در حرف e پیدا می‌شود: é
• L’accent grave، که می‌تواند روی مصوت‌های a، e و e قرار بگیرد: à، è و ù.
• L’accent circonflexe، گاهی در زبان فرانسه با نام le chapeau(“the hat”) شناخته می‌شود که می‌تواند روی هم پنج مصوت قرار بگیرد: â، ê، î، ô و û قرار بگیرد.
• Le tréma، گاهی به عنوان es deux points(“the two dots”) هم شناخته می‌شوند. می‌توانید این نشان را روی مصوت‌های e، i و u ببینید: ë، ï و ü. این نشان را گاهی می‌توانید روی حرف‌هایی در کلمات قرضی از زبان‌های دیگر ببینید: ä، ö و ÿ.

تلفظ فرانسوی: همیشه آنطور که به نظر می‌رسد نیست

احتمالا می‌دانید فرانسه زبانی آوایی نیست. چیزی که می‌خوانید لزوما همان چیزی نیست که تلفظ می‌کنید. حروف بی‌صدای زیادی در کلمات فرانسوی وجود دارند. گاهی تلفظ‌ها (اکسان‌ها) درباره تلفظ کلمه سرنخ‌هایی به شما می‌دهد، گاهی هم نه.

L’Accent Aigu

این اکسان، ساده‌ترین مورد در زبان فرانسه است. این نشان فقط روی حرف e قرار می‌گیرد و همیشه یک صدا دارد.

تلفظ صدای é برای انگلیسی‌زبان‌ها خیلی ساده است. این صدا شبیه -ay در زبان انگلیسی و در کلمه‌ای مثل “clay” است ولی y تلفظ نمی‌شود. حرف “y” در کلمه clay فقط یک صدای “ee” اضافه به کلمه می‌افزاید؛ بنابراین تلفظ آن چیزی شبیه به “cleh-ee” خواهد بود. اگر “ee” را حذف کنید و فقط بگویید “cleh”، کلمه clé (“key”) را تلفظ کردید!

هر زمان حرف é را در هر کدام از کلمه‌های فرانسوی دیدید، همیشه به همین شکل تلفظ می‌شود.

L’Accent Grave

نشان تلفظ L’accent grave بعد از l’accent aigu، یکی از رایج‌ترین اکسان‌ها در زبان فرانسه است. سه حرف الفبا در زبان فرانسه می‌توانند این نشان را بپذیرند: a، e و u.

نشان L’accent grave روی حرف a بیشتر مواقع برای این استفاده می‌شود تا کلمات مختلف را متمایز کنند، مثلا:

a در il a(“he has”) و à (“at”)

la (“the” برای اسامی مونث) و là (“here” یا “there”)

این نشان روی حرف e تلفظ را به صدای “e” کوتاه تغییر می‌دهد. مثلا در دو کلمه “elf” یا “let”. این نشان اغلب در حالت‌های خاصی از فعل نیاز است تا تلفظ درست را به شما بگوید. برای مثال:

• acheter(“to buy”) در حالت je به  j’achète تغییر می‌کند. بدون è، تلفظ این کلمه بیشتر شبیه “j’ashte” تلفظ می‌شود که غلط است.

نشان L’accent grave روی حرف u درتمام زبان فرانسه فقط در یک کلمه استفاده می‌شود! کلمه où (“where”) تنها کلمه‌ای است که حرف ù در آن استفاده شده است. کلمه Ou بدون نشان تلفظ به معنی “or” خواهد بود. تلفظ où و ou دقیقا یکسان (“oo”) است.

L’Accent Circonflexe

این نشان اکسان چند هدف دارد. در بسیاری از کلمات، این نشان باقی‌مانده زبان فرانسه قدیمی است که l’accent circonflexe جایگزین کردن S در کلمات مشخصی را آغاز کرد و S معمولا در کلمه انگلیسی مربوط به آن وجود دارد. به کلماتی مثل hôpital (“hospital”),، arrêt(“arrest” or “stop”)، prêtre (“priest”) یا forêt (“forest”) دقت کنید.

در موارد دیگر، l’accent circonflexe روی حروفی مثل A، E و O کمی تلفظ کلمه را تغییر می‌دهد. تلفظ حرف â «بازتر» می‌شود، تا صدای «aww» بیشتری به کلمه بدهد. تلفظ صدای ô «بسته‌تر» می‌شود تا صدای “oh” بیشتری به کلمه بدهید. البته این تفاوت خیلی ناچیز است، بنابراین نیازی نیست خیلی نگران آن باشید.

در نهایت با نشان تلفظ l’accent grave، نشان l’accent circonflexe می‌تواند برای تمایز نوشتن بعضی کلماتی به کار بروند که بدون این نشان، املای آن‌ها دقیقا یکسان خواهد بود.

du (“some”) و dû (“due” or “owed”)

sur (“on”) و sûr (“sure”)

croit (“believes”) و croît (“grows”)

در سال 1990، تحول و اصلاحاتی در املای زبان فرانسه انجام شد. آکادمی فرانسه (L’Académie française) که مسئول قوانین مربوط به زبان فرانسه است، تصمیم گرفت نشان l’accent circonflexe را در بیشتر کلماتی که حضور این نشان در آن‌ها معنی کلمه را تغییر نمی‌داد، حذف کند.

Le Tréma

فکر کنم از le tréma خوشتان بیاید. شما این نشان را در چند کلمه می‌بینید تا به شما یادآوری کند مصوت خاصی را بعد از مصوت یا صامت دیگری تلفظ کنید.

زبان انگلیسی هم زمانی این نشان را داشت. تا همین اواخر، ما “cooperate را به شکل “coöperate”  و “reenter” را به شکل “reënter” می‌نوشتیم، بنابراین یادمان مانده است که نباید آن‌ها را به صورت “coo perate” و “reen ter” تلفظ کنیم. هنوز هم گاهی آن را در کلماتی مثل “naïve” یا اسم “Zoë” می‌بینید، اما این مدل نگارش تا حد زیادی منسوخ شده است.

متاسفانه، این نشان در زبان فرانسه هم در حال از بین رفتن است. حیف شد! این نشان کمک خوبی برای تلفظ کلمات بود! فقط چند کلمه رایج هنوز نشان “Zoë” را نگه داشتند. به دلیل اصلاحات سال 1990، بعضی کلماتی که tréma داشتند، امروزه l’accent circonflexe به تن می‌کنند.

در ادامه چند مثال از کلماتی که با un tréma هستند را بخوانید:

• (”maïs(“corn. نشان tréma در اینجا لازم است تا این کلمه را از mais که به معنی “but” است جدا کند. کلمه Mais به صورت /mɛ/ (چیزی شبیه “meh”) تلفظ می‌شود و maïs به صورت /mais/  (چیزی شبیه به “ma-ees”) تلفظ می‌شود. کلمه maïs باید به خاطر اینکه تنها کلمه‌ای است که تمام حروف در آن تلفظ می‌شود، جایزه بگیرد.
• (”ambiguïté(“ambiguity، تقریبا شبیه نسخه انگلیسی‌اش تلفظ می‌شود. بدون le tréma، این کلمه به صورت “ambi-gee-té” تلفظ می‌شود که در آن G همان G سخت تلفظ می‌شود.

همچنین می‌توانید نشان le tréma را در کلمات قرضی از زبان‌‌های آلمانی ببینید. برای مثال: (”maelström(“maelstrom. اما نسخه maelstrom هم در زبان فرانسه پذیرفته شده است. ممکن است حدس زده باشید، این نوع کلمات در زبان فرانسه خیلی رایج نیستند.

La Cédille

در این قسمت یکی دیگر از نشان‌های مفید الفبای زبان فرانسه را داریم. نشان (”la cédille (“the cedilla در زبان انگلیسی همان نشان است. این نشان مثل قلابی است که زیر حرف c قرار می‌گیرد تا آن را به شکل ç درآورد.

من می‌گویم این نشان «مفید» است چون تلفظ آن همیشه یکسان است. شما حرف ç را درست مثل s تلفظ می‌کنید و این تمام چیزی است که درباره این حرف زیبا باید بدانید. هیچ حقه و تله‌ای برای تلفظ à la française وجود ندارد.

چند کلمه که با la cédille نوشته می‌شود:

• ça کوتاه‌شده cela است که کلمه فرانسوی برای this و that است. شما هیچوقت در گفتار فرانسوی نمی‌شنوید کسی بگوید cela
• Déçu به معنی (“disappointed”)
• un apercu به معنی (“a glimpse”)

حروف متصل و نادر æ و œ

در زبان نوشتاری فرانسه دو سمبل دیگر هم وجود دارد که هنوز آن‌ها را بررسی نکردیم: æ و œ.

نشان Æ (نسخه با حروف بزرگ æ) تقریبا از زبان نوشتاری حذف شده است. امروزه این نشانه را مثل un e accent aigu (é) تلفظ می‌کند. می‌توانید آن را در کلماتی مثل ex æquo (“joint”, “tie”, “equally ranked”)، et cætera (“et cetera”) یا curriculum vitæ (“résumé” یا “curriculum vitae”) ببینید.

نشان æ هم این روزها در زبان فرانسه استفاده نمی‌شود.امروزه املای ex aequo و et cetera رایج‌تر هستند. افراد کمی رزومه را به شکل curriculum vitæ می‌نویسند. شکل اختصاری CV در زبان انگلیسی و فرانسه رایج‌تر است.

نشان Œ (نسخه با حروف بزرگ œ) هنوز در زبان فرانسه رایج است و تلفظ آن با حرف فرانسوی e یا حروف eu یکسان است. این صدا شبیه صدای “oo” در “book” است. می‌توانید آن را در کلماتی مثل نمونه‌های زیر ببینید:

œuf – egg

œil – eye

bœuf – beef, bull, steer

sœur – sister

cœur – heart

به این نکته دقت کنید که نوشتن œ به شکل جداشده و oe رایج است. اما به لطف تصحیح خودکار سیستم‌های نگارشی، خیلی بعید است ببینید جایی به جای œuf، شکل oeuf نوشته شده باشد.

اگر می‌خواهید بدانید اسامی این حروف متصل به هم چیست، بعید می‌دانم بومیان فرانسوی زبان بتوانند جوابتان را بدهند! اغلب رایج است که برای œ بگویند “O E collés” (“O E glued”). برای æ هم اسمی ندارند، چون تقریبا وجود ندارد.

حالا که تمام نشان‌های الفبای فرانسوی را یاد گرفتید، باید آن‌ها را تمرین کنید و سعی کنید با صدای بلند آن‌ها را تکرار کنید تا تلفظتان به مرور شبیه بومیان فرانسوی‌زبان شوید.

بیشتر بخوانید :بهترین روش یادگیری زبان فرانسه در منزل

بیشتر بخوانید:حروف تعریف در زبان فرانسه