ده عبارت کاربردی به زبان ترکی استانبولی برای صفرکیلومترها

درست یک قرن پیش، با ویرانی امپراطوی عثمانی، زبان ترکی مدرن با جایگزینی الفبای لاتین به جای الفبای عثمانی، بزرگ‌ترین نقطه عطف خود را به دست آورد.

زبان ترکی پا به پای محیط پیرامونش تغییر کرد.

زبان ترکی امروز ترکیبی از تاریخ دور و دراز و پس‌زمینه غنی تاریخی است. عبارت‌ها و اصطلاحات در زبان ترکی استانبولی هم همینطور هستند و ریشه در تاریخی بی‌نظیر و گرانبها دارند.

عبارت‌های روزانه منعکس‌کننده تنوع و تغییرات زبان ترکی استانبولی هستند. ترک‌زبان‌ها تقریبا هر روز و در شرایط مختلف از عبارات و اصطلاحات استفاده می‌کنند.

اگر می‌خواهید شروع پر قدرتی داشته باشید و زبان ترکی استانبولی را مثل بومی‌ها یاد بگیرید، یادگیری بعضی عبارات مفید روزانه می‌تواند مفید باشد!

برای شروع، ما در این مقاله 10 عبارت رایج روزانه را به شما یاد می‌دهیم که می‌توانید از روز اول یادگیری زبان ترکی استانبولی از آن‌ها استفاده کنید.

شروع کنیم

Buyurun / Buyur​

عبارت «Buyurun» یکی از مشهورترین عبارات روزانه در ترکیه و دیگر کشورهای ترک‌زبان است. اگر شانس این را داشته باشید که به کشور ترکیه سفر کنید، مطمئنم این عبارت را بیش از یک بار خواهید شنید!

این عبارت می‌تواند کلید باز کردن بسیاری از مکالمات به زبان ترکی باشد و به همین دلیل بسیار کاربردی و مفید است.

ساده‌ترین ترجمه برای این عبارت “Here you go!” یا “Go Ahead!” است.

عبارت “Buyurun” برای موقعیت‌های رسمی استفاده می‌شود، در حالی که “Buyur” نسخه غیررسمی است.

بعضی از مثال‌هایی که در دنیای واقعی می‌توانید در آن‌ها از این عبارت استفاده کنید به شرح زیر است:َ

• شما به رستورانی در استانبول می‌روید و گارسون سفارش شما را می‌آورد تا تحویل بدهد. او می‌گوید “Buyurun”.
• کسی در اتاق شما را می‌زند و شما می‌گویید “Buyurun”. در این موقعیت معنی عبارت این است که شخصی که پشت در است می‌تواند وارد شود.
• شما وارد مغازه‌ای در استانبول می‌شوید و فروشنده به سمت شما می‌آید و می‌گوید “Buyurun” و منتظر درخواست شما می‌ماند.
• وقتی می‌خواهید هزینه چیزی را پرداخت کنید و پول نقد یا کارت اعتباری‌تان را به صندوقدار می‌دهید، می‌توانید خیلی راحت بگویید “Buyurun”.

Geçmiş olsun

این عبارت معمولا به طور روزمره در ترکیه استفاده می‌شود و کاربرد این عبارت بیشتر به خاطر ماهیت قابل پیش‌بینی فرهنگ ترکیه است.

این عبارت برای ابراز همدردی با کسی به کار می‌رود که در شرایط بدی است یا حادثه بدی برای او اتفاق افتاده است. بیماری، آسیب فیزیکی، تصادف، دزدی و حوادثی از این قبیل می‌تواند نمونه‌هایی از موقعیت‌هایی باشد که می‌توانید این عبارت را استفاده کنید.

عبارت “Geçmiş olsun” می‌تواند “Get well soon” یا “Sorry to hear that!” ترجمه شود.

موقعیت‌هایی که می‌توانید این عبارت را استفاده کنید به شرح زیر است:

• دوستی را می‌بینید و او به شما می‌گوید که بیمار است. شما باید به او بگویید “Geçmiş olsun” تا برای بهبودی سریع او دعا کرده باشید.
• کسی به شما می‌گوید هفته پیش تصادف کرده و ماشینش خصارت دیده است. برای ابراز همدردی به او می‌گویید “Geçmiş olsun” تا نشان بدهید از شنیدن این خبر و اتفاقی که برای آن فرد افتاده است متاسف هستید.

Kolay gelsin

مردم ترکیه دوست دارند برای دیگران آرزوهای خوب کنند، حتی اگر کاملا با هم غریبه باشند. این مسئله باز هم نشان‌دهنده مهمان‌نوازی و خونگرمی ترک‌زبان‌هاست و ریشه در فرهنگ آن‌ها دارد.

این عبارت روزانه یکی از عبارات “good wishes expressing” است.

عبارت “Kolay gelsin” می‌تواند به صورت “More power to you!” ترجمه شود یا به صورت تحت‌اللفظی “May it be easy!” بیان شود.

این عبارت اساسا زمانی به کار می‌رود که کسی در حال انجام کاری است. وقتی از این عبارت استفاده می‌کنید، می‌خواهید آن فرد را تشویق کنید و به او امید بدهید که کارش را با موفقیت انجام خواهد داد.

مثال‌هایی که در آن‌ها می‌توان از این عبارت استفاده کرد:

• سرایداری را می‌بینید که در حال تمیز کردن کف ساختمان است. وقتی می‌خواهید از کنار او رد شوید می‌گویید “Kolay gelsin”.
• وقتی به خانه برمی‌گردید مادرتان در حال درست کردن شام است و برای اینکه به کار او ارزش بدهید، می‌گویید “Kolay gelsin”.
• وقتی همکارتان را می‌بینید که در حال کار کردن روی یک پروژه است، به او می‌گویید “Kolay gelsin”.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره یادگرفتن زبان ترکی استانبولی

Eline sağlık

عبارت “Eline sağlık” زمانی استفاده می‌شود که کسی چیزی را با دستانش درست می‌کند و شما می‌خواهید برای تلاش و زحمت فرد از او تشکر و کار او را تحسین کنید.

این عبارت به صورت “Health to your hands” یا  “God bless your hands! ” ترجمه می‌شود.

در موقعیت‌های زیر می‌توانید از این عبارت استفاده کنید:

• وقتی دوستی برای شما شام می‌پزد، به او بگویید “Eline sağlık”.
• مادرتان در حال بافتن لباس جدیدی برای شماست، برای قدردانی از او بگویید “Eline sağlık”.
• همکارتان پروژه مدل سه‌بعدی‌اش را تمام کرده و آن را به شما نشان می‌دهد. شما می‌گویید “Eline sağlık” تا کار او را تحسین کنید.

Afiyet olsun

اگر به اندازه کافی خوش‌شانس هستید تا غذاهای ترکی را امتحان کنید، وقت آن رسیده است تا عبارت‌های مفید مربوط به غذا و غذاخوردن را یاد بگیرید.

عبارت “Afiyet olsun” به معنی “Enjoy your food!” است.

کاربرد این عبارت ساده است. وقتی غذایتان را شروع یا تمام می‌کنید، این عبارت را می‌شنوید.

Allah Allah

در فرهنگ ترکی عبارت‌های زیادی وجود دارد که کلمه الله (Allah) در آن‌ها استفاده شده است.

عبارت “Allah Allah” یکی از پرکاربردترین و مشهورترین عبارت‌هاست.

زمانی از این عبارت استفاده می‌کنید که هیجان‌زده شدید یا به چیزی شک دارید.

این عبارت ترجمه “Oh my goodness!”، “Good heavens” یا “Gosh!” است.

مثال‌هایی از زندگی روزمره که می‌توانید از این عبارت استفاده کنید:

• می‌شنوید همکارتان زودتر از پایان مرخصی‌اش به محل کار برگشته است. در این حالت می‌گویید “Allah Allah” تا تعجبتان را نشان دهید.
• یکی از اقوامتان به طور ناگهانی مریض شده و قبل از آن کاملا خوب بوده است. وقتی آن‌ها با شما تماس می‌گیرند تا این خبر را بدهند، می‌گویید “Allah Allah” تا نشان بدهید شوکه شدید.
• دوستتان از شما می‌خواهد جزوه کلاس ریاضی را به او بدهید، چون شما تمام کلاس‌ها را شرکت کردید، در حالی‌که او در حال خوش‌گذرانی بوده است. از عبارت “Allah Allah” استفاده می‌کنید تا تعجب و ناراحتی خود را از این موضوع ابراز کنید.

Çok yaşa – Sen de gör

عبارت “Çok yaşa” زمانی به کار می‌رود که کسی عطسه می‌کند. این عبارت در زبان ترکی همتای جمله انگلیسی “God bless you!” و «عافیت باشد» در زبان فارسی است.

عبارت “Sen de gör” در پاسخ به کسی است که می‌گوید “Çok yaşa”. این عبارت “God bless you too!” ترجمه می‌شود و در زبان فارسی هم در پاسخ به کسی که گفته است «عافیت باشد» می‌گوییم «سلامت باشی!».

بنابراین دیالوگی که اتفاق میفتد به شکل زیر است:

• دافنه عطسه می‌کند.
• بارتو می‌گوید “Çok yaşa”
• دافنه می‌گوید “Sen de gör”

Aferin

عبارت “Aferin” برای تشویق و تحسین کسی استفاده می‌شود که کارش را کامل و به درستی انجام داده است.

بهترین ترجمه برای عبارت بالا، “Well done”، “Bravo” یا “Great job” است.

به مثال‌های زیر دقت کنید:

• فرزندتان تکالیفش را تمام می‌کند و شما برای تشویق او می‌گویید “Aferin”.
• یکی از زبان‌آموزانتان به سوال شما پاسخ درست می‌دهد و برای تشویق او می‌گویید “Aferin”.

Başın sağolsun – Allah rahmet eylesin

این عبارت‌های روزانه زمانی استفاده می‌شود که کسی از دنیا رفته و فوت کرده است. فرهنگ ترکی به مراسم یادبود و خاکسپاری درگذشتگان احترام می‌گذارد و با این کار از کسی که دیگر بین آن‌ها نیست تقدیر می‌کنند و یادش را گرامی می‌دارند و در طول مراسم و بعد از آن با بازماندگان همدردی می‌کنند.

عبارت “Başın sağolsun” به اقوام فرد درگذشته گفته می‌شود. این عبارت به صورت “My condolences to you” یا “I am sorry to hear your loss” ترجمه می‌شود.

با این حال، عبارت “Allah rahmet eylesin” برای فرد فوت‌شده استفاده می‌شود. ترجمه آن “May God rest his soul” است.

Kendine iyi bak

در نهایت، وقتی می‌خواهید از کسی خداحافظی کنید باید عبارت “Kendine iyi bak را به جمله‌تان اضافه کنید. البته فراموش نکنید این عبارت در موقعیت‌های غیررسمی به کار می‌رود. ترجمه این عبارت “Take care of yourself!” یا «مراقب خودت باش!» است. هر زبان‌آموزان صفرکیلومتر باید این عبارت را بلد باشد و هنگام خداحافظی از آن استفاده کند.

وقت پز دادن است!

عبارت‌هایی که در بالا معرفی کردیم، عضو جدانشدنی زبان ترکی استانبولی است. این مسئله حقیقت دارد! ترک‌ها عاشق این هستند که تلویحی صحبت کنند و جملاتشان را به صورت تحت‌اللفظی به کار نبرند. بنابراین برای اینکه بتوانید با یک ترک‌زبان مکالمه‌ای طبیعی و کارآمد داشته باشید، باید هر چقدر که می‌توانید عبارات مخصوص آن‌ها را یاد بگیرید!

هر چه تعداد عبارت‌هایی که یاد می‌گیرید بیشتر باشد، بیشتر می‌توانید خودتان را در این زبان غرق کنید. با درک کردن و استفاده از زبان و عبارت‌های روزمره مردم ترکیه، بهتر می‌توانید با ذهنیت، فرهنگ و سبک زندگی آن‌ها آشنا شوید. بعضی از مباحث بومی در زبان ترکی، به هیچ عنوان قابل ترجمه نیستند و در زبان‌های دیگر معادل مشخصی ندارد.

کلید اصلی موفقیت در این مسیر، تمرین عبارات و مهم‌تر از همه گوش کردن به تلفظ درست آن‌هاست. همچنین باید دقیقا بفهمید هر عبارت در چه موقعیتی کاربرد دارد. همزمان با یادگیری و کسب مهارت در به کار بردن این عبارات، درهای جدیدی از زبان و فرهنگ ترکیه به روی شما باز می‌شود و می‌توانید با بومیان مکالمات سازنده و کارآمد داشته باشید.

موفق باشید!

بیشتر بخوانید: هشت نکته ضروری درباره الفبای زبان ترکی استانبولی که باید بدانید

بیشتر بخوانید: درک زبان ترکی استانبولی؛ دیگ جوشان زبان‌ها