عاشق زبان فرانسه هستید؟ نمیتوانید زبان اسپانیایی را از سرتان بیرون کنید؟ وقتی زبان ایتالیایی را میشنوید دلتان میلرزد؟
آیا زبان‌آموزی هستید که قرار است به یکی از کشورهای اروپایی سفر کنید تا زبانی جدید یاد بگیرید؟
یا قرار است رویای زندگی در اروپا به حقیقت بپیوندد؟
برای هر کدام از اینها لازم است روح جسوری داشته باشید!
اروپا شبیه هیچ جای دیگری نیست و من درباره غذا یا تفاوت فوتبال بازی کردن آنها با آمریکاییها صحبت نمیکنم.
درباره زبان صحبت میکنم!
در این مقاله، بعضی اطلاعات ضروری درباره زبانهایی را که در اروپا صحبت میشوند، در اختیار زبانآموزان قرار میدهیم. در این مقاله حقایق جالبی را کشف میکنید که قطعا سورپرایز میشوید.
در ادامه پنج نکته را با شما در میان میگذاریم که پیش از سفر زبانشناسی به قاره اروپا باید درباره آنها بدانید.
رایجترین زبانی که در اروپا صحبت میشود، انگلیسی است!
در اتحادیه اروپا European Union)، 24) زبان رسمی وجود دارد. این زبانها به ترتیب حروف الفبا به شرح زیر هستند:
- بلغاری (Bulgarian)
- کرواسی (Croatian)
- چکی (Czech)
- دانمارکی (Danish)
- هلندی (Dutch)
- انگلیسی (English)
- استونیایی (Estonian)
- فنلاندی (Finnish)
- فرانسوی (French)
- آلمانی (German)
- یونانی (Greek)
- مجارستانی (Hungarian)
- ایرلندی (Irish)
- ایتالیایی (Italian)
- لتونی (Latvian)
- لیتوانیایی (Lithianian)
- مالتی (Maltese)
- لهستانی (Polish)
- پرتغالی (Portuguese)
- رومانیایی (Romanian)
- اسلواکی (Slovak)
- اسلوانیایی (Slovenian)
- اسپانیایی (Spanish)
- سوئدی (Swedish)
وای! چقدر زیاد بودند!
تازه در این فهرست زبانهای رسمی کشورهای اروپایی که جزو زبانهای رسمی اتحادیه اروپا نیستند، ذکر نشده است.
حدس بزنید رایجترین زبانی که در اروپا صحبت میشود، کدام زبان است. درست است، انگلیسی است!
در تحقیقی که سال 2012 در کمیسیون اروپا انجام شد، پنج زبانی که در اتحادیه اروپا بیش از زبانهای دیگر صحبت میشدند، به ترتیب انگلیسی (38%)، فرانسه (12%)، آلمانی (11%) اسپانیایی (7%) و روسی (5%) بودند. زبان روسی زبان رسمی نیست، اما تعداد قابل توجهی از افراد به این زبان صحبت میکنند.
انگلیسی در بالاترین رتبه قرار میگیرد چون دومین زبان محبوب اروپاییهاست.
شاید این حقیقت کمی از استرس و نگرانی شما را برای سفر به دروازه اروپا کم کند. دانستن اینکه بسیاری از افراد میتوانند به زبان انگلیسی صحبت کنند، خیال همه را راحت میکند. در جمله قبل گفتم «کمی از استرس و نگرانی کم کند» چون حتی اگر همه مردم جهان هم به زبان انگلیسی صحبت کنند، باز هم باید هرروز عبارتهای مفید، سلام احوالپرسیهای محترمانه و اصطلاحات بومی کشور میزبان را یاد بگیرید. در واقع، این مسئله باید بیشتر تشویقتان کند که همه چیز را درباره زبان انگلیسی یاد بگیرید.
چرا؟ به یک دلیل! چون شهروندانی که زبان شما را بفهمند و بتوانید با انگلیسی درست با آنها صحبت کنید، با گرمی و روی باز از شما استقبال میکنند و راحتتر منظور شما را میفهمند و میتوانند به شما کمک کنند. حتی اگر گاهی کلمات را اشتباه تلفظ کنید، آنها احترام و تلاش شما را تحسین میکنند و شما را در هر کاری که لازم باشد کمک میکنند.
برای مثال، در فرانسه، حتی اگر فرانسه را بد هم صحبت کنید (البته نه خیلی بد) باز هم بیشتر از چیزی که فکرش را بکنید کارتان راه میافتد.
دو عبارت “S’il vous plait” (Please) و “Merci beaucoup” (Thank you very much) شما را به محلیها نزدیکتر میکند. استفاده از عبارات و جملات به زبان محلی، شما را از توریستهای کلیشهای و عادی که به دنبال رستوران و غذا هستند، جدا میکند.
علاوه بر این، داشتن دانشی قابل قبول از زبان انگلیسی، شما را از موقعیتهای ریسکی و خطرناک دور میکند و باعث میشود بیشتر تلاش کنید تا به زبان هدف مسلط شوید.
پس یادگیری را از همین امروز شروع کنید!
بیش از نیمی از اروپاییها، دوزبانه هستند
باید به آن دسته از زبان‌آموزانی که فکر میکنند دوزبانه واقعی نایاب است یا دوزبانه شدن بسیار سخت است، بگوییم تمام قاره اروپا دست به دست هم دادند تا خلاف این مسئله را ثابت کنند.
اکثریت اروپاییها (54%) دوزبانه هستند، به این معنی که آنها میتوانند علاوه بر زبان مادری خود به یک زبان دیگر هم با تسلط کامل صحبت کنند. درصد کمتر اما قابل توجهی (25%) سه زبانه هستند، به این معنی که میتوانند به سه زبان صحبت کنند. شاید جالب باشد بدانید 10% اروپاییها میتوانند به چهار زبان صحبت کنند! فکرش هم نفس آدم را حبس میکند، نه؟
در اروپا جشن زبانشناسی برپاست!
حالا، این برای زبان‌آموزانی در آن سوی کره زمین، مثلا در کشور خودمان ایران، چه معنی و مفهومی دارد؟
اول اینکه به ما نشان میدهد یادگیری زبان کاملا امکانپذیر است. یادگیری زبان فقط برای آدمهای بااستعداد یا بچه پولدارها نیست. اگر اروپاییها میتوانند، پس هر کس دیگری هم میتواند!
دوم اینکه، زبانآموزان انگلیسی به راحتی میتوانند همصحبتهای انگلیسیزبان یا دوستانی در اروپا پیدا کنند که با آنها تبادلات زبانی داشته باشند. نه، لازم نیست به اروپا سفر کنید تا بتوانید با خارجیها همصحبت شوید. فناوریها و برنامههای فوقالعاده‌ای مثل «اسکایپ» (Skype) وجود دارند که میتوانید از آنها استفاده کنید و همچنین وبسایتهای زیادی برای پیدا کردن دوستان برای مبادله زبانی وجود دارند.
بسیاری از اروپاییها در حال یادگیری زبان انگلیسی هستند و واقعا خوشحال میشوند زبانهایی را که به طور کامل روی آنها تسلط دارند، با زبان انگلیسی یا زبان مادری شما مبادله کنند. خیلی زود به خودتان می‌آیید و میبینید در حال اسکایپ کردن با کسی هستید که از شما زبان فارسی یا انگلیسی یاد میگیرد و به شما آلمانی یا فرانسه یاد میدهد.
معامله خوبی است، نه؟
اما ممکن است با خودتان فکر کنید «چطور به این نقطه رسیدند؟ چطور توانستند این تعداد زبان را با این مهارت یاد بگیرند؟»
بسیار خوب، چرا از خودشان نمیپرسید؟
در قسمت بعدی جواب سوالتان را میفهمید!
اروپاییها با روش غوطهوری (Immersion) زبان یاد میگیرند
در تحقیقی به این نکته اشاره شده است که: «اروپاییها معمولا زمانی از زبان خارجی استفاده میکنند که فیلم و تلویزیون میبینید یا به رادیو گوش میدهند (37%)، از اینترنت استفاده میکنند (36%) و با دوستانشان ارتباط برقرار میکنند (35%). حدود 27% افراد گفتند زمانی از زبانهای خارجی استفاده میکنند که میخواهند در محیط کار با همکارانشان ارتباط برقرار کنند و 50% درصد گفتند وقتی برای تعطیلات به خارج از کشور سفر میکنند، زبان خارجی برای آنها بیشترین کاربرد را دارد.»
این اعداد هرساله رشد میکنند. در واقع، سهمی از اروپاییها که در هیچ شرایطی از زبان خارجی استفاده نمیکنند، از 13% در سال 2005 به 9% در سال 2012 رسیده است.
همه این اعداد و ارقام برای زبان‌آموزانی که از بیرون به داستان نگاه میکنند چه معنی و مفهومی دارد؟
معنی این اعداد و ارقام نشاندهنده این است که اروپاییها بیش از پیش به دنبال این هستند که دوزبانه یا سه زبانه شوند. درست است! مدرسهها و آموزشگاههای زبان در تمام جهان وجود دارد، اما بهترین راه برای یادگیری یک زبان خارجی، همانطور که در این تحقیق و درباره اروپاییها به آن اشاره شد، باید در زندگی هرروزه مردم باشد و با استفاده روزمره از زبان آن را یاد بگیرند.
به نظر خودتان وقتی بیش از یک سوم اوقات را با دوستانتان به زبان مادری صحبت میکنید و نیازی نمیبینید که به زبان خارجی صحبت کنید، آیا زبان یاد میگیرید؟ اگر مجبور باشید 27% اوقات با همکارانتان یا دوستانتان به زبان انگلیسی یا هر زبان خارجی دیگری صحبت کنید، به معنای واقعی کلمه از آن زبان استفاده میکنید و شکی نیست که به آن زبان مهارت کامل پیدا میکنید.
اروپا، به دلیل موقعیت جغرافیایی و تاریخ مهاجرت، جوامعی چند فرهنگی و چند زبانی دارد.
هر کسی نمیتواند در آن محیط به دنیا بیاید و رشد کند. جایی که حتی شکر گرفتن از همسایه طبقه بالا میتواند یک درس زبانی باشد. بنابراین، زبانآموزان از کشورهای دیگر میتوانند از روشی جایگزین استفاده کنند: روش غوطهوری آنلاین (Online Immersion)
همانطور که در بالا گفته شد، انواع مختلفی از روشها هست که میتوانید خودتان را در زبان مقصد غرق کنید و وقتی صحبت از زبانهای اروپایی میشود، گزینههای زیادی وجود دارد که میتوانید از آنها استفاده کنید. تلویزیون، فیلم، رادیو و ویدیو. لازم نیست حتما به کشورهای دور سفر کنید تا بتوانید در محیطی چند زبانه قرار بگیرید.
بسیاری از زبانهای اروپایی شکل و تلفظ شبیه به هم دارند
تمام زبانها به گروههای زبانی یکسانی تعلق دارند!
زبانهای اروپایی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- هندو اروپایی: شامل زبانهای بالتیکی (Baltic)، سلتیکی (Celtic)، هندوایرانی، اسلاوی (Slavic) و زبانهای رومی (مثل اسپانیایی، پرتغالی، فرانسه، ایتالیایی و رومانیایی)
- غیر هندو-اروپایی: شامل زبانهای اورالیک (مثل زبانهای فینی و فینواوگری) و باسکی
در حالی که بعضی زبانها مثل باسکی، زبانهای منزویای هستند (با زبانهای دیگر اشتراک ندارند)، اما بسیاری از زبانهای اروپایی به یک گروه زبانی تعلق دارند و منشا و خاستگاه یکسانی دارند، بنابراین ساختار و واژگان آنها شبیه به نظر میرسند.
برای مثال، اسپانیایی، پرتغالی، فرانسه، ایتالیایی و رومانیایی به یکی از شاخه های گروه زبانی هندواروپایی تعلق دارند که با نام زبانهای رومی آنها را میشناسیم. نه، به این دلیل به آنها نمی گوییم Romance چون رمانتیک، وسوسهانگیز یا چیزی شبیه به اینهاست. این زبانها ریشه رومی دارند و از زبان رسمی امپراطوری رم توسعه پیدا کردند: زبان لاتین!
به همین دلیل است این زبانها خیلی شبیه به هم هستند. اگر نقشه مناطقی که امروزه زبانهای رومی صحبت میشوند را ببینید، دقیقا مرز و محدودهای را به شما نشان میدهد که در گذشته قلمرو امپراطوری روم غربی بوده است.
بعد از انقراض و فروپاشی امپراطوری روم غربی، زبانهایی که در این مناطق صحبت میشد، از هم جدا شدند و سعی شد تا تحولات زبانی مستقلی را دنبال کنند. این قلمروها به قسمتها و بخشهای متفاوتی تقسیم شدند. زبان لاتین که در این مناطق صحبت میشد به تدریج تغییر کرد. برای مثال، کلمات و عبارات مختلف را از کسانی که در فصل پاییز به آن مناطق مهاجرت کردند، قرض گرفتند و این کلمات و عبارات وارد زبان شد.
به همین دلیل است ما زبانهای مختلفی مثل فرانسه، ایتالیایی، پرتغالی، رومانیایی و اسپانیایی داریم که کلمات و عباراتی در آنها یکسان یا شبیه است، ولی در کنار این شباهتها، تفاوت های فاحشی هم وجود دارد که باعث میشود این زبانها به عنوان زبانهایی مجزا شناخته شوند.
حالا این واقعیت چه کمکی به زبانآموزان میکند؟
یک اینکه زبانآموزان میفهمند چرا “planet” در زبان اسپانیایی el planeta، در زبان پرتغالی o planeta، در زبان ایتالیایی il pianeta و در زبان فرانسه la planète است. همه این زبانها این کلمه را از واژه لاتین planeta گرفتند.
شباهتهای زیادی در گروه زبانهای رومی قرار دارد و همین مسئله نشاندهنده این است که احتمال یادگیری چند زبان در طول زمان واقعا شدنی است و خیلی سخت نیست. کسی که از این شباهتها، ساختار و واژگان یکسان بهره ببرد، میتوانید به راحتی چند زبان یاد بگیرد. بنابراین شاید جالب و خندهدار باشد، اما وقتی در حال یادگیری واژگان فرانسوی هستید، ناخودآگاه خودتان را برای فهمیدن و یاد گرفتن زبان ایتالیایی هم آماده میکنید.
اما مراقب باشید! اگرچه شباهتهای مفید میتوانند خیلی به شما کمک کنند، اما خیلی راحت هم میتوانید به خاطر تفاوتهای این زبانها گیج و سردرگم شوید. در مثال بالا، ترجمه فرانسوی این کلمه جنسیت مونث دارد، در حالی که در ایتالیایی، مذکر در نظر گرفته میشود. شاید با خودتان بگویید «خیلی هم گیجکننده نبود. فرانسوی، مونث، ایتالیایی، مذکر!» اما اگر دقت کنید بحث ما اینجا فقط یک کلمه بود! سعی کنید 30 کلمه را با ترجمه فرانسوی و ایتالیایی آن حفظ کنید و بعد بگویید؛ باز هم گیج نشدید؟!
پیشنهاد من به شما این است که اگر میخواهید چند زبان را به طور همزمان یاد بگیرید، سراغ زبانهایی بروید که شباهتهای زیادی با هم ندارند. مثلا فرانسه و فنلاندی را انتخاب کنید. این زبانها شباهتهای زیادی با هم ندارند. بعد از چند وقت، وقتی دانش زبان فرانسه در شما به حد قابل قبولی رسید، ایتالیایی را شروع کنید (نه قبل از آن!). دانش شما در زبان فرانسه بعدها میتواند کمک زیادی برای یادگیری ایتالیایی باشد. یاد گرفتن کامل یک زبان به طور کامل خیلی بهتر از این است که دو زبان را به طور همزمان یاد بگیرید و هر دو را نصفه و نیمه رها کنید.
زبانهای زیادی در اروپا صحبت میشود، نه فقط زبانهای مهم
همانطور که گفتیم 24 زبان رسمی در اروپا وجود دارد؛ اما در اصل بیش از 200 زبان در این قاره صحبت میشود.
علاوه بر این، زبان نشان دهنده هویت است.
زبانهای منطقهای مثل باسکی، کاتالان، گالیسی، اسکاتلندی، گالیک و ولزی، زبانهایی هستند که به یک منطقه جغرافیایی، محتوای تاریخی یا عوامل اجتماعی تعلق دارند و دولتها و کشورهای پرجمعیت از این زبانها استفاده نمیکنند و در منطقهای که به وجود آمدند باقی ماندند.
نکته جالب این است که نه تنها مردمی که در این مناطق زندگی میکنند به یک زبان متفاوت صحبت میکنند، بلکه سنتها و باورهای مختلفی هم دارند؛ اگرچه فقط چند کیلومتر با جمعیتهای بزرگ فاصله دارند.
در انتهای این مقاله، نکتهای وجود دارد که همه زبانآموزان باید آن را به خاطر بسپارند: وقتی در حال یادگیری یک زبان خارجی هستید، لزوما فقط واژگان و گرامر نیست. باید به فرهنگ آن کشور، تاریخ مردم و کلماتی که برای توصیف و شکل دادن به تجربیاتشان از آن استفاده میکنند هم توجه کنید.
حتی اگر به عنوان یک توریست یا برای سیاحت به یک کشور خارجی سفر کنید، این حقیقت را میفهمید که تفاوت در زبان باعث نگاه متفاوت به دنیا میشود.
هر وقت میخواهید زبان جدیدی یاد بگیرید یا به کشور جدیدی سفر کنید، این جمله را همیشه در ذهنتان نگه دارید.
اگرچه همه ما انسانیم و زیر پوستمان اندامها و ارگانهای یکسانی وجود دارد، تفاوت زبانها در سراسر اروپا، فرصتهای زیادی را برای زبانآموزان و مسافران فراهم میکند که رشد کنند، کشف کنند و شکوفا شوند.
برای همه شما سفر زبانشناسی خوشی را آرزو میکنم
بیشتر بخوانید:پرکاربردترین زبانهای خارجی در دنیا، به جز زبان انگلیسی
بیشتر بخوانید:چهار ویژگی مشترک سخت ترین زبان های دنیا
نظر خود را با ما در میان بزارید